«ΓΑΜΗΜΕΝΗ ΠΙΣΤΑ»

[Κείμενο αναρτημένο στο Facebook, Παρασκευή 04-12-2015]

Πέρα από δύο-τρία σχολιάκια, και φυσικά, τα θέματα του walltv, έχω να κάνω μακροσκελή ανάρτηση, από τον Αύγουστο, προεκλογικά. Με ρωτούν φίλοι που έχουν το θάρρος, στην πραγματική ζωή, όχι στο fb, γιατί. Η απάντηση, όπως όλες οι αληθινές απαντήσεις, μπορεί να είναι μόνο περίπλοκη.
Καταρχήν, έχω προβληματιστεί με τη φύση του ίδιου του μέσου που, ως γνωστόν, είναι ένα απροκάλυπτο παιχνίδι μέσα στο δίπολο ναρκισισμού-ηδονοβλεψίας.
Σηκώνεις κάτι και περιμένεις σαν τζάνκι τα μπλε φιξάκια-thumbs up. Αυτό εξάλλου, είναι που έχει δημιουργήσει μεταξύ άλλων, και την τεράστια μετάλλαξη στη γυναικεία μόδα, το prostitute-chic, τα duck-face και τα λοιπά, σχετικά μιμίδια.
Είτε καίγεσαι ώρες ολόκληρες με έρευνες και αναλύσεις για οικονομία/πολιτική, είτε ποζάρεις στον καθρέφτη με τα βυζιά τούρλα, είτε σηκώνεις ηλιοβασιλέμματα και Γονίδη, το ζητούμενο φαινομενικά, είναι πάντα το ίδιο: Η μικρή υδρόγειος πάνω δεξιά με το κόκκινο καρεδάκι και το λευκό νούμερο. Ένα κοκτέιλ ενδορφινών. Να δούμε τι ψάρια πιάσαμε. «Spiros Mattheopoulos and 58 others like your bullshit». Ένα ασταμάτητο παραγάδι likes για μία συνέντευξη, μία δήλωση και μία φωτογράφιση που δε σου ζήτησε ποτέ κανείς.
Θέλω να αλλάξω φωτογραφία προφίλ γιατί αυτή είναι παλιά και ντρέπομαι μη με πούνε ψώνιο.
Ακόμη και η ευγενέστερη των προθέσεων, δείχνει να ακυρώνεται από το βαθύτερο ελατήριό της: Το λατρεμένο τοτέμ, γύφτικο σκεπάρνι. Αναρτώ, αρέσει, άρα, υπάρχω. Αληλούια. Δοξάστε με για τον κώλο μου, για την ψαγμενιά επί παντός, άποψή μου ή, για το πόσο διανοούμενος είμαι. Τείνω να καταλήξω ότι το ίδιο κάνει…
Θα έχουμε πεθάνει όλοι και τα ψηφιακά μας ίχνη ανά τους αιώνες, θα είναι φωτογραφίες στους καμπινέδες με σουφρωμένα χείλια, ηλίθιες γκριμάτσες σε μπαρ, πιτόγυρα και χριστουγεννιάτικα δέντρα νεκρά φύση και ακατανόητα εξυπνακίστικα μετα-σχόλια: Για κάτι που είπε κάποιος για κάποιον άλλον, που είπε κάτι άλλο για κάποιον άλλο, που είπε σχολιάζοντας… κ.ο.κ.
Μία άλλη διάσταση του παιχνιδιού είναι η βιολογικοψυχαναλυτική. Η ανάρτηση στο fb αντικατέστησε τον καφέ με φίλους, που αντικατέστησε την ψυχανάλυση, που αντικατέστησε τη δηλωτή στο καφενείο και το κουτσομπολιό στο τηλέφωνο, που αντικατέστησε τη Θεία εξομολόγηση, τις ιστορίες γύρω απ΄ τη φωτιά, και πάει λέγοντας. Εξωτερίκευση ή και μετουσίωση ταπεινοτέρων ενστίκτων, όπως ας πούμε, το γεννετήσιο. «Κοιτάξτε με είμαι ο καλύτερος, τα γονίδια μου θα αναπαραχθούν». Πλην όμως, κατά το Φρόυντ, άμυνα/διεργασία θεμιτή.
Κινδυνεύει όμως, κάποιος άμεσα από την υπερ-εξωτερίκευση; Η απάντηση είναι μάλλον: Ο ίδιος όχι. Οι γύρω του ναι. Όλοι έχουμε κάνει unfollow και block σε κάποιον που σκοτίζει αρχίδια. Εσύ κινδυνεύεις έμμεσα και σε δεύτερο χρόνο, από το τραύμα του σοκ που θα υποστεις όταν ανακαλύψεις ότι μίλαγες μόνος σου.
Άρα, αν θες να είσαι συνεπής με τις αξίες σου και το χαρακτήρα σου (εφόσον υφίσταται), και αν δε θέλεις να βασανίζεις τους γύρω σου και deep-down να καταλήξεις ένα πρόστυχο «ξέκωλο άποψης», έχεις πολύ χοντρικά τρεις, συν μία επιλογές:
(Α) Αυτομαστιγώνεσαι διαρκώς για το βαθύτερο λόγο υπάρξεως της όποιας ανάρτησης, το οποίο είναι προφανώς και κατάρα και απίστευτο χάσιμο χρόνου και ενέργειας. (Β) Διατηρείς μία ολύμπια απάθεια και σιωπή που διακόπτεται αραιά και που από βαθυστόχαστα (;) σύντομα σχόλια, όπως οι χρησμοί του Καραμανλή του πρεσβυτέρου. Αλλά και αυτό δε λύνει το πρόβλημα. Γιατί οι χρησμοί οι καλοί, οι πουτανιάρικοι, των 250 likes και βάλε, απαιτούν και πόνο ψυχής και σοβαρό κοπάνημα ή να έχεις το χάρισμα, όπως η Mikaela Zormpa. (Γ) Μπαίνεις σε silent mode και σταματάς οριστικά και αμετάκλητα τις αναρτήσεις. Ιδανικά, κατεβάζεις και το λογαριασμό σου. Το πρώτο θα σου δημιουργήσει στερητικό, το τελευταίο μάλλον ακραίο, γιατί θα βγεις εντελώς εκτός εποχής.
Μήπως το υπεραναλύω; Όχι, απεναντίας. Εκ του προχείρου τα γράφω, γιατί οι διαστάσεις είνα πολύ-πολύ περισσότερες και έχουν γραφτεί χιλιάδες άρθρα και βιβλία, αλλά όλοι εδώ μέσα σιχαινόμαστε τις σεντονιάδες.
Μήπως τα πράγματα είναι πιο απλά («βρε αδερφέ»); Ίσως.
Το fb είναι μάλλον, όλα όσα γράφω παραπάνω μαζί. Και ψυχανάλυση, και επίδειξη, και κοινωνικοποίηση, και γειτονιά με τις γριές στα σκαμνιά να καθαρίζουν φασολάκια σχολιάζοντας μουλωχτά την παστρικιά, και big business, και η ψηφιακή βιτρίνα του καθενός μας, και βραδάκι στο τοιχάκι του «ηλιακού» το ’83, και αρχαία αγορά, και λέσχη, και καφενείο και πολλά ακόμη…
Και μιας και είπα για καφενεία. Τα καφενεία για ένα κομμάτι της δικής μου γενιάς που τα πρόλαβε, ήταν και σχολείο. Εξαιρετικό. Γιατί εκεί είχες την ευκαιρία να έρθεις σε επαφή με πολύ μεγαλύτερους και πιο μάγκες από σένα. Να αποκρυσταλλώσεις κώδικες και συμπεριφορές, να απορροφήσεις ευθεία γνώση από τους μαιτρ για το πώς γίνεται η καραμπόλα στο γαλλικό, η μπλόφα στη δηλωτή, για το πώς γίνονται οι συζητήσεις με πολλά άτομα, ειδικά οι πολιτικές, ποιανού το μέρος να πάρεις και με ποιο στρατόπεδο να είσαι στον τσαμπουκά, πότε να μιλήσεις, πότε να κάνεις τουμπεκί, και πότε να σηκωθείς τινάζοντας το τάβλι με τα πούλια στον αέρα…
Το ίδιο και εδώ μέσα.
Το fb είναι πάνω απ’ όλα κώδικας. Αν έχεις υπομονή μαθαίνεις. Κυρίως από αυτούς που θαυμάζεις. Μην τους σκοτίζεις τα αρχίδια στο inbox. Μη σηκώνεσαι όρθιος στην καρέκλα φωνάζοντας διαρκώς «εδώ είμαι». Μην πειράζεις τη γκόμενα του άλλου. Μην πουλάς μούρη. Μην ξεμαλλιάζεσαι. Μη γίνεσαι κατίνα βγάζοντας τα προσωπικά σου στη φόρα. Φίλε δεν είναι δικαστήριο, παιδική χαρά είναι. Και πολλά άλλα, αλλά το νόημα το πιάσατε.
Η «συν μία» επιλογή λοιπόν, είναι να φιλτράρεις τον εαυτό σου ήρεμα και χαλαρά. No big-deal. Πες το για να μη σκάσεις, αλλά, αδερφέ, please, μην το παρακάνεις. Αν λες αρχιδιές θα στην πούνε. Αν έχεις κάψει φλάτζα (καλή ώρα όπως εγώ τώρα) πήγαινε στη φιλοσοφική ρε φίλε μη μας τα πρήζεις εδώ μέσα. Και στο κάτω-κάτω, αν είσαι μάγκας, θα φανεί με τον καιρό. Άσε που, μάγκας δεν αυτοχρίζεσαι ποτέ. Ο τίτλος αυτός μόνο απονέμεται. Elementary.

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο είχα ψιλοσωπάσει (και αυτό το ξεπετάω εν συντομία) είναι γιατί μετά τις εκλογές, όπως πάρα πολλοί από εμάς, έχω φάει κι εγώ το μούδιασμα της αρκούδας. Κάθε μέρα, ό,τι και να πεις, ό,τι και να γράψεις, οι λέξεις χάνουν οποιαδήποτε δυναμική μπροστά στην πραγματικότητα. Κάθε μέρα η Ελλάδα επιταχύνει σε ελεύθερη πτώση. Κάθε γαμημένη μέρα, το αδιανόητο βρίσκει έναν τρόπο να μετατραπεί σε κοινοτυπία. Από γκάφα σε φιάσκο, από φόλα σε σκάνδαλο, από αποτυχία σε ξεφτίλα. Ένας βόθρος έτοιμος να καταρρεύσει ή να εκραγεί από τις αναθυμιάσεις. Κάθε μέρα, και είμαι απόλυτα ειλικρινής σε αυτό, πραγματικά δε βρίσκω πια λόγια. Αυτό που συμβαίνει μας ξεπερνάει. Έχουμε τη χειρότερη κυβέρνηση και τη χειρότερη αντιπολίτευση από καταβολής ελληνικού κράτους. Οι φουσκιές είναι τόσες πολλές, που από τα απανωτα χτυπήματα είμαστε σε κατατονία και στηριζόμαστε με την πλάτη στα σκοινιά. Δεν ξέρω σε πόσες έρχεται το νοκ-άουτ. Σύντομα πάντως.
Θα ερωτηθούμε κάποτε: «Κι εσείς που τα βλέπατε; Τι κάνατε;». Από εδώ και στο εξής, όσοι σωπαίνουμε είμαστε συνένοχοι. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να νίπτουμε τα χείρας πια.
Θα γράφω λοιπόν και πάλι. Όποτε μου έρχεται. Όχι χιλιάρια (λέξεις) όπως αυτό, αλλά θα γράφω. Νέος ανένδοτος; Μα φυσικά. What else?

Και κλείνω με ένα απόσπασμα από συνέντευξη της Κατερίνας Έσσλιν, στο ΓΚΡΕΚΑ (20/10/2014) [ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ, ΕΔΩ]
-Στις μέρες μας είναι η μόνη αντίσταση η δημιουργία;
-Μου φαίνεται πολύ προκάτ πια το να απαντήσω ναι. Οπότε το «στις μέρες μας» θα το έκανα «διαχρονικά». Το «αντίσταση» έχει κάτι το πολιτικό που δεν μου στέκεται καλά, οπότε θα το έκανα «ανάγκη», γιατί αλλιώς με περιορίζει, μου κάνει λίγο «για επανάσταση πατήστε το 3«. Δεν βλέπω τη δημιουργία ως αντίβαρο στις πιέσεις ή στα αδιέξοδα «της εποχής» ούτε ως επαναστατικό λάβαρο, σίγουρα όμως αισθάνομαι ότι η δημιουργία «διαπαιδαγωγεί» το σύνολο -ή έστω τους ευαίσθητους-, μας επισκευάζει και μας περνάει πίστα.

ΕΝΩΜΕΝΟΙ part II

-Οι Έλληνες «Ενωμένοι» απέναντι στο Διχασμό που επιδιώκουν τα άκρα.
-Το σύμβολο του «on» για επανεκκίνηση.
-Το Κέντρο και οι εκατέρωθεν προσκείμενοι, για μετριοπάθεια, κοινή λογική, συναίνεση και σύνθεση.
-Τα βέλη προς έναν στόχο: Ένα αστέρι για μία Ελλάδα, πραγματικά ευρωπαϊκή.
Ένα αστέρι για μία Ευρώπη, πραγματικά και βαθιά ολοκληρωμένη. Πέντε έννοιες σε ένα λογότυπο. Μία ιδέα του 2012, που τότε θεωρήθηκε από ρομαντική έως, αφελής, αλλά σήμερα, ως σκέψη εκφράζεται ευθέως, με αρκετές παραλλαγές βέβαια, όλο και από περισσότερους, και από δεξιά και από αριστερά.
Αν δεν ενωθούμε έστω και για λίγο, όλοι όσοι έχουμε συναντίληψη των πραγμάτων, από τη Νέα Δημοκρατία έως, τα σπαράγματα της Δημάρ. Ακόμη και κάποιοι (όχι λίγοι) μέσα από τον ίδιο το Σύριζα, τότε, είτε με τον έναν τρόπο, είτε με τον άλλο, ακαριαία ή κυρίως, διολισθαίνοντας σε βαθιά ύφεση, η χώρα πάει για ολοκληρωτική καταστροφή.
Από εδώ και στο εξής, ανά πάσα στιγμή, η Κυβέρνηση μπορεί να χάσει τη δεδηλωμένη. Τι θα συμβεί; Η πιθανότητα για εκλογές θα μπορούσε ίσως, να μετατεθεί με μία πρόσκαιρη συνεργασία Συριζα-Ποταμιού, (το Μαξίμου το αρνείται σθεναρά) αλλά για πόσο;
Και για πόσο ακόμη θα σερνόμαστε πίσω από την εκάστοτε διαπραγμάτευση; Για πόσο ακόμη κυβερνήσεις θα παίρνουν εισπρακτικά και μόνο μέτρα για να πετύχουν πλεονάσματα, αντί να μειώνουν δαπάνες; Για πόσο ακόμη θα κερδίζουμε μερικούς μήνες επιβίωσης εκβιάζοντας με την αυτοκτονία μας;
Το αίτημα είναι απλό, σχεδόν παιδικό, αλλα πλέον, πιεστικό: Τα κόμματα του λεγόμενου «ευρωπαϊκού μετώπου» να συνεργαστούν επιτέλους σε έναν ενιαίο, ειδικό συνασπισμό/κόμμα συγκεκριμένου προγραμματικού σκοπού και διαρκείας, ώστε να εκμεταλευθούμε τη δυνατότητα των πενήντα εδρών.
Ακόμη και στην περίπτωση όμως, που ούτε η δεδηλωμένη χαθεί και οι εκλογές καθυστερήσουν αρκετά, αυτή η ευρεία ένωση είναι ο μόνος καταλύτης που θα μπορούσε να αλλάξει τα πάντα και δια παντός.
Αποστολή, να επανέλθει η χώρα στην κανονικότητα και πάνω από όλα, να ανακτήσει την επαφή με το μέλλον της.
Με ένα σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης χωρίς αρλούμπες και γενικολογίες αλλά, με απολύτως συγκεκριμένα βήματα και οδικό χάρτη πενταετίας (τουλάχιστον). Η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσοτέρων πολιτικών δυνάμεων είναι η μόνη ασφαλιστική δικλείδα ότι θα είναι απαλλαγμένο από παθογένειες, διαυγές και συναινετικό, και ότι θα εφαρμοστεί μέχρι κεραίας.

Μετά, θα έχουμε και πάλι την πολυτέλεια να ξαναχωριστούμε σε σοσιαλδημοκράτες, φιλελεύθερους, σοσιαλφιλελεύθερους, κεντροαριστερούς, και κεντροδεξιούς και να συνεχίσουμε τις σφαλιάρες μας (business as usual).

Οι περισσότεροι θα πουν ότι δεν μπορείς να χτίσεις το καινούργιο με παλιά υλικά, ότι από παντού τεκμαίρεται ενοχή σαράντα ετών και βάλε, για ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για την κατάντια μας. Και αυτή είναι η αλήθεια. Να μιλήσουμε για τις ευθύνες ποιανού ακριβώς; Της δεύτερης τετραετίας του Αντρέα με τα «Τσοβόλα δώστα όλα»; Του Σημίτη, που ανέχθηκε το βαθύ ΠΑΣΟΚ των Armani και των Cohiba και δεν έβαλε φρένο ως όφειλε, στη φούσκα όσο αυτό ήταν αναίμακτα εφικτό; Τον Καραμανλή του 17% έλλειμμα; Τον Γ.Α.Π. του Καστελόριζου; Το Σαμαρά των Ζαπείων; Το Βενιζέλο του χαρατσιού;
Η μεγαλύτερη ευθύνη τους όμως είναι ότι συνέβαλλαν με κάθε πιθανό κι απίθανο τρόπο στη δημιουργία αυτού του φρανκενστάιν μορφώματος που μας κυβερνά σήμερα.
Από την άλλη, το δε Ποτάμι, αν και πανθομολογουμένως κινείται στη σωστή (θεωρητικά) κατεύθυνση, δείχνει, προς το παρόν τουλάχιστον, να μην μπορεί να σηκώσει μόνο του το βάρος της ιστορικής αναγκαιότητας. Να καταστεί δηλαδή, ο ένας και μοναδικός πόλος. Χωρίς αυτό όμως, δύσκολα θα ήταν εφικτή μία τέτοια τομή στο πολιτικό γίγνεσθαι.

Το τι ρόλο ακριβώς θα παίξουν, όλοι οι παραπάνω, όπως και οι μέχρι σήμερα εν ενεργεία πολιτικοί ως πρόσωπα, σε ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι σε καμμία περίπτωση λεπτομέρεια, αλλά δεν μπορεί να στέκεται πια τροχοπέδη. Κανένα κόμμα δεν διαλύεται, κανένας δεν περισεύει, έστω κι από το ρόλο του μέντορα. Ή ακόμη καλύτερα με την αποχώρηση και τη σιωπή του.

Το ποιος ηγείται, και ποιοί μας εκπροσωπούν όμως, θα το βρούμε εύκολα. Υπάρχουν και τα εργαλεία και τα μέσα, και υπάρχει και η μέθοδος. Αρκετά παλιά μάλιστα. Λέγεται «δημοκρατικές διαδικασίες».
Φωτισμένοι άνθρωποι, όπως και αξιολογότατα άφθαρτα νέα στελέχη υπάρχουν σε όλους τους χώρους και το γνωρίζουμε όλοι. Όπως όλοι κρίνουμε, έτσι και κρινόμαστε. Από τα επιχειρήματα, τις ιδέες, τα πεπραγμένα, από τη συνέπεια.
Εάν παρόλα αυτά τα κόμματα δεν τα βρουν, τότε;

Τότε η αυτοοργάνωση είναι μονόδρομος.

Όχι στο νέο Διχασμό. Όχι στις απολυτότητες. Όχι άλλη όπισθεν.
Δεν είναι ανάγκη να τιναχτεί η χώρα στον αέρα για να τελειώσουμε οριστικά με τις αρρώστιες και τα σαράκια της Μεταπολίτευσης, για να τελειώσουμε με τον πανταχού παρόντα παραλογισμό, με τους πελάτες, με το λαϊκισμό, με τα τερατώδη ψέμματα, την «ευθύνη των ξένων», τις εύκολες βολικές εξηγήσεις, τις θεωρίες συνωμοσίας, την ψευτοαριστερά του φραπέ, της ήσονος προσπάθειας και των καταλήψεων στα σχολεία, της εξίσωσης προς τα κάτω και την ενοχοποίηση της αριστείας, με τα ζαβαρακατρανέμια…

Εφτά χρόνια κρίσης ήταν αρκετά. Ήρθε η ώρα της ενηλικίωσης. Η ώρα να το ομολογήσουμε ανοιχτά μεταξύ μας: Δεν είμαστε ο περιούσιος λαός. Ούτε θέλει κανένας να μας πάρει κοψοχρονιά το «μαγαζί-γωνία», ούτε θα έρθουν οι «Ελ» να μας σώσουν. Και προπαντώς, κανένας Έλληνας –πλην αυτών που έχουν ευρώ στο εξωτερικό και πιέζουν για δραχμή- δεν είναι προδότης.
Δεν χωριζόμαστε σε καλούς και κακούς. Σε εμείς και άλλοι. Εμείς είμαστε οι άλλοι, απλά κάποιος πρέπει να μας το πει κατάμουτρα.

Ήρθε η ώρα το «απέραντο φρενοκομείο» να αποκτήσει ψυχίατρο. Το ξέρουμε όλοι. Η Ελλάδα ΔΕΝ είναι αυτή.

Το έχουμε αποδείξει στην ιστορία μας.
Μπορούμε να είμαστε Ενωμένοι.
Και η στιγμή είναι ακριβώς τώρα.

«Καλοί οιωνοί…»

Εξώφυλλο περιοδικό BEST # 49, ΜΑΪΟΣ/2013. Φωτογραφία Βασίλης Σπύρου http://vassilisspyrou.com/

Ιούλιος, πριν πάρα πολλά χρόνια. Έχουμε τότε ένα μικρό πλινθόκτιστο εξοχικό σπιτάκι στην παραλία του Αλυσσού. Η σκεπή από ελενίτ, ρεύμα δεν θυμάμαι αν υπήρχε ακόμη. Τηλέφωνο, το κοντινότερο στα 500 μέτρα, και καμμιά φορά δεν έβγαζε και γραμμή… Απεναντίας, θυμάμαι υγραέριο, λάμπες πετρελαίου και ψυγείο με πάγο. Κάθε πρωί ερχόταν ο παγάς, και προς το μεσημεράκι νωρίς, ο ψωμάς. Είχε θυμάμαι, κι ένα πορτοκαλί στέησον βάγκον και κόρναρε από πολύ μακριά. «Ο ψωμάς, ο ψωμας!», αναστάτωση μεγάλη. Και τρέχαμε όλα τα πιτσιρίκια ξυπόλητα μέσα στη σκόνη που σήκωνε, γιατί με τις σαγιονάρες δεν μπορούσες να τρέξεις. Ή με τα ποδήλατα ή ξυπόλητα, τσακιζόμαστε να προλάβουμε τα ψωμιά, τα ζεστά, που κατά ένα περίεργο τρόπο, ήταν πάντα ελάχιστα σε σχέση με τα άλλα. Εξ’ ου και η πιλάλα. Πολύ αραιά, δυο-τρεις φορές όλο το καλοκαίρι, ερχόταν κι ένας τύπος με ένα μικρό βαν που άνοιγε τη συρόμενη και ήταν τίγκα στα υφάσματα και τα φορέματα. Αυτός πάντως, αν και δεν τον θυμάμαι, ήταν πολύ ευγενικός και μαλαγάνας και ερχόταν μόνο απόγευμα. Τότε, η περιοχή ήταν όλη τελείως ξέφραγη. Εκατοντάδες στρέμματα. Μπορούσες να περπατήσεις από τα Καμίνια μέχρι έξω από την Αχαγιά, που λέει ο λόγος, και σε φράχτη πάνω, να μην πέσεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, όλα τα γειτονόπουλα από όλα τα κοντινά σπίτια και παράγκες να σχηματίζουμε πολύ μεγάλες παρέες, καμμιά εικοσαριά παιδιά 5-10 χρονών, και να λυσάμε από το πρωί μέχρι αργά τη νύχτα, πότε στο ένα σπίτι, πότε στο άλλο ή στα χωράφια-γήπεδα, με μόνο διάλειμμα, το μεσημεριανό ύπνο, που τότε ήταν υποχρεωτικός δια παντοφλιάς, νυστάζεις-δε νυστάζεις. Εκείνο το πρωί ο ψωμάς δεν είχε κορνάρει ακόμη, ήταν νωρίς. Αλλά πάντως, όχι και τόσο, γιατί ήδη είχαμε φάει αυγό χτυπητό, που ήταν την ίδια στιγμή και σίχαμα και απόλαυση. Πλέον, είχαν ξεκινήσει και πατέντες. Με διπλό ασπράδι ή με λίγο κακάο. Ή νεσκαφέ. Ή κομματάκια Μιράντα Παπαδοπούλου. Κάθε μάνα έκανε τα δικά της για να δελεάσει κατά το δέον. Η ώρα του αυγού χτυπητού λοιπόν, ήταν αρκετά μετά το πρωινό γάλα, άρα πρέπει να ήταν γύρω στις ενιάμιση-δέκα το πρωί. Δεδομένου ότι τηλεόραση δεν υπήρχε ακόμη εκεί, κοιμόμασταν όλα πολύ νωρίς και το πρωί, στο πόδι από τις εφτά. Μοναδική διασκέδαση για τις οικογένειες, εκτός από τα τρανζιστοράκια, τα ραδιόφωνα με μπαταρίες και την (κεφτεδάκια-πατάτες-χαλίκι) Ταραντέλα, ήταν το σινεμά. Ένα καλοκαιρινό σινεμά σε απόσταση βολής από μας, στο πουθενά μέσα στα χορτάρια, όπου λίγο αργότερα, έγινε η «ντίσκο γκρην-παρκ». Δίπλα στα εισιτήρια δε, είχε κι άλλο ένα γκισέ κι έψηνε σουβλάκια. Μία ταινία που είχαμε δει εκείνες τις μέρες και μας είχε επηρεάσει πάρα πολύ, ήταν το «Υποβρύχιο Παπανικολής», που είχε γυριστεί τρία χρόνια νωρίτερα. Φανταστείτε τι εμπορικότητα είχαν οι ελληνικές ταινίες ακόμη και στα μέσα των 70’s, που με ταινίες τριετίας γέμιζε το σινεμά. Σαν να πας σήμερα σε θερινό (πού;) να δεις το «Νήσος»… Η πασίγνωστη ελληνική πολεμική ταινία, λοιπόν, κάνοντας τη σχετική έρευνα, ανακάλυψα ότι, παρ’ όλο που είχε βραβευθεί στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, κατά την τελετή, την είχε αποκυρήξει μέχρι και ο σκηνοθέτης της, αρνούμενος να παραλάβει το βραβείο γιατί τη θεωρούσε απαράδεκτη. Βλέποντας σήμερα αποσπάσματα, μπόρεσα να καταλάβω γιατί, και ένα κομμάτι της παιδικής μου μυθολογίας εξαϋλώθηκε με τη μία… Για εμάς τότε πάντως, ήταν ό,τι πιο κοντινό θα μπορούσαμε να έχουμε σε άξιον μούβι. ‘Ηταν λογικό να ταυτιστούμε. Και το κάναμε παιχνίδι στα μέτρα μας. Έτσι, εκείνο το πρωί, λίγο μετά το χτυπητό αυγό, βρεθήκαμε όλοι στην ελιά, πίσω από την καλύβα του «Παχούμη», για να παίξουμε, όπως και όλες τις προηγούμενες μέρες, «Υποβρύχιο Παπανικολής». Η σύλληψη, ήταν πολύ απλή. Ένα ποδήλατο ανάποδα με τις ρόδες ψηλά, ήταν το πηδάλιο, άλλο ένα ήταν οι μηχανές, και εννοείται ότι, κάποιοι έπαιζαν το ρόλο του πηδαλιούχου και του μηχανικού. Υπήρχε και «Κυβερνήτης» και «Ύπαρχος» (Καζάκος, Φέρτης) θέσεις τις οποίες καπάρωναν με συνοπτικές οι πιο μάγκες, ή, οι πιο μεγάλοι. Όλοι οι άλλοι, απλοί ναύτες, εκτελούσαν εντολές. Εγώ μικρότερος ών, έκανα το μούτσο αν και δε θυμάμαι με σαφήνεια τα καθήκοντά του… Η πιό μυστήρια θέση που είχαμε φτιάξει όμως ήταν το περισκόπιο. Κάποιος ανέβαινε στην κορφή της ελιάς και ανίχνευε. Για να μας ειδοποιήσει για τα τεκταινόμενα, πέταγε ένα τσιγκακι σε μία κουφάλα του δέντρου και αυτό έφτανε μέχρι κάτω. Από το άνοιγμα ο «Ύπαρχος» έπαιρνε το τσιγκάκι-μηνυμα και το παρέδιδε στον «Κυβερνήτη». Αυτός, αφού το «μελετούσε» έβγαζε τις διαταγές και αφού οι διαταγές εκτελούνταν, μετά σκαντζάραμε θέσεις και πάλι τα ίδια. Οι διαταγές στην αρχή ήταν απλοϊκές «έρχεται αντιρτοπιλικό κατάδυση 300 πόδια». Μετά όμως, άρχισαν να γίνονται σουρεαλιστικές: «Το περισκόπιο θέλει πλύσιμο, μούτσε φέρε το λάστιχο και τρύλετ και πέρασέ το δύο χέρια» ή «Ο Ύπαρχος είναι κατάσκοπος, μούτσε πλάκωσέ τον στο ξύλο». Γενικά είχε πολλές ατάκες, πολύ ξύλο και σε γενικές γραμμές ήταν ένα εποικοδομητικό παιχνίδι (όχι για το μούτσο)… Κάποια στιγμή,ενώ ο «Κυβερνήτης» ετοιμαζεται για την πρώτη διαταγή της ημέρας, αρχίζουν από παντού γύρω μας να ακούγονται κλάματα, οιμωγές. Κλάμματα περίεργα με φωνές δυνατές και ακατάληπτες. Γυναίκες να ουρλιάζουν από παντού και να χτυπάνε τα κεφάλια τους με αναφιλητά. Και εμβατήρια. Συνέχεια εμβατήρια. Αυτός ο εφιαλτικός ήχος ερχόταν από παντού. Από κάθε σπίτι. Από όλα τα ραδιόφωνα, από όλα τα σπίτια, απ’ όλη την Ελλάδα. Κι από την Κύπρο. Το παιχνίδι διεκόπη. Ήταν Σάββατο 20 Ιουλίου του 1974. Εισβολή, πόλεμος, επιστράτευση. Το δε «υποβρύχιο Παπανικολης» του Αλυσσού, βυθίστηκε αύτανδρο στη βαθιά θάλασσα των ταμπού. Θεωρήθηκε από όλους μας απιστευτη γρουσουζιά και δεν το ξαναπαίξαμε ποτέ. Ούτε καν το αναφέραμε. Από τότε, η λέξη Παπανικολής ήταν για μένα ένα δυσοίωνο κέλευσμα. Την απέφευγα σθεναρά. Και όποτε την άκουγα παρά τη θέλησή μου, έφτυνα τον κόρφο μου και λοιπά… Με το «Κυπριακό II» σε εξέλιξη, θυμήθηκα αυτήν την παλιά, αγαπημένη ιστορία . Και αποφάσισα ότι πλέον ήρθε η ώρα να τη διηγηθώ και να την ξορκίσω πια. Όχι αυτή, ούτε τον «γρουσούζη» Παπανικολή, αλλά την γκαντεμιά των ψυχαναγκασμών που με κρατάνε πίσω. Αν πω ότι και η χώρα ολόκληρη πρέπει να απαλλαχτεί από αυτούς, θα το κάνω λύσσα; Αλλά δεν το λέω μόνο εγώ πιά, τα λένε πολλοί. Κι αυτά δεν μπορεί, να είναι παρα καλοί οιωνοί. Θέλουμε κι άλλους Blemobill. – Όλα τα παραπάνω είναι αληθινή ιστορία. -Επίσης: Η εισβολή στην Κύπρο ανακοινώθηκε στην Ελλάδα 9 και 20 το πρωί. Εκείνη τη στιγμή ακουγόταν στο ραδιόφωνο πριν διακοπεί το πρόγραμμα, το «πουκάμισο το θαλασσί». Έκτοτε δόθηκε εντολή να μην ξαναπαίξει. -Η πληροφορία ότι έψαχνα προχτές τσιγκάκια στις ελιές του Αλυσσού ελέγχεται ως ανακριβής. Καλό Πάσχα.

ΠΕΤΡΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Θρησκεία μου, είναι να μη χάνω την αισιοδοξία μου»

Συνέντευξη στο Σπύρο Ματθαιόπουλο (11/12/2012) όπως δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BEST # 48, 12/2012. Φωτογραφίες Βασίλης Σπύρου  http://vassilisspyrou.com/

Μία απλή αναφορά του όνοματός του σε οποιαδήποτε παρέα είναι ικανή να δημιουργήσει τις πιο αντιφατικές αντιδράσεις.  Έχει λατρευτεί και έχει μισηθεί, από τους ίδιους ακριβώς ανθρώπους, όσο κανείς άλλος, εκτός πολιτικής ή ποδοσφαίρου, στην Ελλάδα την τελευταία εικοσαετία. Μπορεί και εσύ, ενίοτε, να συνδράμεις με το μερίδιό σου στη χολή των ημερών για το «lifestyle» και τον «πάπα» του, ποτέ όμως, δε θα τον προσπεράσεις εύκολα. Δε θα τον αγνοήσεις. Για πάρα πολλούς, είναι το πλέον εμβληματικό τοτέμ, αλλά και το κουκλάκι βουντού μίας λάθος εποχής που μας αποχαιρέτησε. Για άλλους, ανεκπλήρωτος «εφηβικός έρωτας», με τη μεταφορική έννοια. Η προ δεκαετίας, επαγγελματική μας σχέση, μία κοινή φίλη για back–up, ένα τηλεφώνημα και ένα e–mail, και βρεθήκαμε στα Σπάτα. Ο Πέτρος Κωστόπουλος έχει 26 λεπτά στη διάθεσή του για την αγιογραφία μίας καταστροφής. Προτιμά όμως να σπαταλήσει χρόνο, για να μου αναλύσει το πλάνο μίας επιστροφής…

[Tον γνώρισα την περίοδο της ακμής, μεταξύ 1999 και 2002, όντας στέλεχος στην ΙΜΑΚΟ. Κατά σύντομα διαστήματα, υπήρξα, σχετικά, ή και αρκετά, κοντά του. Τότε, με κάθε ευκαιρία, έλεγε σε όλους, ότι δε θέλει άλλο χαρτί. «…Μη μου προτείνετε πράγματα που στηρίζονται μόνο στο χαρτί. Θέλω και internet, και sms, έξυπνα πρότζεκτ με συνέργειες. Όχι μόνο χαρτί. Έλεος…» Αυτά, κάπου στο 2001. Την ίδια εποχή, λίγο αργότερα, άλλη μία κουβέντα του είναι εξίσου αποκαλυπτική: Παραμονές 2002 και ευρώ. Τα τμήματα παρουσιάζουν οικονομικούς στόχους για την επόμενη χρονιά. Κάποια στιγμή, διακόπτει και σηκώνεται όρθιος «…Με τις κερδοφορίες που λέτε, γιατί να μην τα παρατήσω όλα; Γιατί να μην πάω να κάνω… Τηλεόραση! Talk–show! Ούτε εταιρίες, ούτε εγκεφαλικά κάθε μέρα, ούτε τίποτα. Σας το λέω, αν συνεχιστεί πολύ αυτό το παραμύθι, εγώ θα πάω στην τηλεόραση να κάνω τον καραγκιόζη… Και η Τζένη μαζί. Να βγάζουμε τα τριπλάσια και να κάνω την πλάκα μου χωρίς αυτό το άγχος και να σας δώσω και το μαγαζί, να κάνετε αυτοδιαχείριση, και βγάλτε τα πέρα μόνοι σας…». Και ξανακάθεται. Σίγουρα, κανένας από τους δυο μας δε θα μπορούσε να φανταστεί εκείνη τη στιγμή ότι, δέκα χρόνια αργότερα, θα βρισκόμασταν, αυτός να κάνει τηλεόραση και να μου παρουσιάζει (αποκλειστικά) το νέο του «παιδί», που είναι για τον ίδιο και πιστοποιητικό θανάτου της σχέσης του με το χαρτί, εγώ δε, να διευθύνω περιοδικό.

Φωτογραφίες Βασίλης Σπύρου http://vassilisspyrou.com/

KΑΠΑ STUDIOS. Break. Ανεβαίνουμε προς το καμαρίνι. Στη διαδρομή περπατάμε μαζί με ένα μικρό στρατό από παιδιά της παραγωγής. Τι θα φορέσει; Να φρεσκάρει μακιγιάζ. Η «ψείρα έβγαζε ένα τζιτζίκι;». Η διευθύντρια παραγωγής να του λέει τη σειρά των επομένων και λοιπά. Μπαίνουμε στο μικρό δωματιάκι που είναι γεμάτο ρούχα τσάντες και διάφορα. Κόσμος πηγαινοέρχεται. Αυτός, καθώς αλλάζει, μιλά πυρετωδώς. Όπως πάντα δηλαδή.]

 -Έχω να σε δω από κοντά, από την ΙΜΑΚΟ. Εδώ και 10 χρόνια. Τι έχει αλλάξει από τότε;

-……Η ΙΜΑΚΟ! Έπαψε να υπάρχει! (Πικρά γέλια εκατέρωθεν.)  …Εντάξει, κι εγώ, που μεγάλωσα!

-Εδώ πάει το κλισέ, αν γύριζες πίσω, τι θα άλλαζες;

-Τίποτα! Τι να ‘κανα;

-Δεν ξέρω. Εσύ θα μου πεις.

-Αυτό που έκανα εγώ τότε, ήμουνα «καταδικασμένος» να το κάνω. Ήταν εποχή που η κοινωνία δεν καταδίκαζε ό,τι κινείται κι ό,τι πετάει. Μόνος μου, απλά αυτό είχα διαλέξει, αυτό έκανα. Κι ήθελα να σου πω ότι, με αυτή τη δουλειά εγώ ήμουνα ερωτευμένος. Αυτό που συνέβη όμως, σε μένα, όπως βλέπεις, συμβαίνει και στα περισσότερα εκδοτικά σπίτια… Κι αν δεν υπήρχε και διαπλοκή, θα ‘βλεπες ακόμη χειρότερα. Η διαφήμιση, από τα προ κρίσης, έχει πέσει 80%… Πώς να σωθείς;

Ο Π. Κωστόπουλος φωτογραφημένος από το Βασίλη Σπύρου στα παρασκήνια του «Βράδυ»

-Οικονομικά πώς στέκεσαι;  Ήρθε «το τέλος του Κόσμου»;

-Οικονομικά, χειρότερα δε γίνεται… Όπως έχω δηλώσει, έβαλα ό,τι είχα και δεν είχα, κινητό κι ακίνητο, για να σώσω το μαγαζί. Πώς το βρίσκεις αυτό; Σωστό ή βλακεία;

-…Μάλλον και τα δύο.

-…«Τέλος του κόσμου» όμως, μόνο άμα κλείσω τα μάτια… Τότε ναι. Μέχρι τότε, ό,τι μπορώ… Θρησκεία μου, είναι να μη χάνω την αισιοδοξία μου.

-Κάνεις σχέδια; Ή ακόμη μαζεύεις κομμάτια;

-Μαζεύω κομμάτια και κάνω και σχέδια μαζί. Με κυνηγάει το παρελθόν και προσπαθώ να φτιάξω το μέλλον. Και τα δυο μαζί. Βλέπω εφιάλτες και βλέπω και όνειρα. Αύριο το πρωί {σ.σ. 12/12/2012} για να γνωρίζεις, βγαίνει ένα site που αντικαθιστά το «pkool», μεγάλο και καλό, που λέγεται koolnews.gr. Και η Τζένη βγαίνει μεθαύριο, με ένα μεγάλο site επίσης, που αντικαθιστά το jenny.gr που ήταν blog. Και αυτό, γίνεται πολύ μεγάλο γυναικείο site… Το μεγαλύτερο πράγμα που ‘χω κάνει στη ζωή μου όμως, βγαίνει την άλλη εβδομάδα, και ονομάζεται «kool»…

-…Και θα σε ρώταγα αν έβγαζες περιοδικό σήμερα πώς θα ήταν!

-…Αυτό σου λέω. Εγώ στο χαρτί δεν ξαναγυρνάω. Πέθανε το χαρτί για μένα. Παρ’ όλο που είναι ό,τι έχω αγαπήσει πιο πολύ στη ζωή μου! Πάντα απέφευγα να επιστρέφω και στον τόπο του εγκλήματος και στον τόπο του δυστυχήματος…

 «Επιστρέφω στο παλιό “ΚΛΙΚ”» [Με ένα i–pad μας ξεναγεί στο «kool», το νέο του ψηφιακό περιοδικό. Μας λέει συνεχώς ότι, είμαστε οι πρώτοι που το βλέπουν επίσημα.  Έχει 3D πλοήγηση, είναι πλήρως διαδραστικό και πολύ φρέσκο. Μου θυμίζει αμυδρά κάποια high–end interfaces που είχε πάρει το μάτι μου το καλοκαίρι, και διαφημίζονταν από developers, ως τα μεθεπόμενα βήματα στην κατανάλωση multimedia content για τηλέφωνα και ταμπλέτες… Αυτό που έβλεπα όμως, μπροστά μου, ήταν πιο εξελιγμένο. Με animation, μουσικές, video…]

-Αυτό που βλέπεις εδώ δεν υπάρχει. Είναι σπάνιο να το βρεις, ξεκινάει από 3D, γυρνάει σε interactive παιχνίδια, είναι γεμάτο video και animation. Γίνεται και i–pod. Εκμεταλλευόμαστε όλες τις δυνατότητες που μας έκανε δώρο ο Steve Jobs… Τα κείμενα θα θυμίζουν κάτι από το παλιό «ΚΛΙΚ». Επιστρέφω προς τα εκεί. Γιατί, σαν κοινωνία επιστρέφουμε εκεί. 25 χρόνια πίσω. Σ΄αυτή την περίοδο έκανα κι εγώ τις μαλακίες μου. Πήρα κι εγώ το μερίδιό μου. Πιστεύω ότι πρέπει να γράφουμε πιο έλλογα, και  θα προσθέσω την αισθητική που διδάχθηκα στην πορεία. Θα είναι μηνιαίο.

Ο «Θείος» [Για τον Πέτρο Κωστόπουλο, πέρα από το παρατσούκλι του στην εταιρία, που ήταν γνωστό  σ’ όλη την πιάτσα («Ο Θείος») κυκλοφορούσαν και δεκάδες αστικοί μύθοι. Με άλλους γέλαγε μέχρι δακρύων, και με άλλους, εξοργιζόταν απίστευτα. Το πιο σουρεαλιστικό που είχα ακούσει ποτέ πάντως, μου το είχε μεταφέρει μία, ολίγον τζαζ συνάδελφος. Ήταν λέει, σε ένα meeting, και κάποια στιγμή ήταν τόσο τσαντισμένος, που κοίταξε ένα ποτήρι και αυτό έσπασε (…). Για την καταστροφή της ΙΜΑΚΟ και για τον ίδιο προσωπικά έχουν γραφτεί και ειπωθεί τα άπειρα. Από παπάρες ολκής και χιλιάδες αναρτήσεις με μπινελίκια και τρολαρίσματα, μέχρι αναλύσεις των 4-5.000 λέξεων. Έχει εκφρασθεί άποψη από τους πάντες. Από το Χατζηνικολάου, τον Τσαγκαρουσιάνο, το Βέλτσο (!) τον Άρη Τερζόπουλο, μέχρι το μανάβη και (όντως) τον ταξιτζή, που μας πήγε στο στούντιο. Ο οποίος ταξιτζής, σημειώστε, από σπόντα του είχε ξεφύγει πριν λίγο, ότι ήταν φρέσκο-απολυμένος από τις φυλακές τάδε… (πραγματικό γεγονός). Φαντάσου λοιπόν να εκφράζουν άποψη για σένα χωρίς να σε έχουν δει ποτέ στη ζωή τους, ακόμη και οι φυλακισμένοι…]

-Είχες συμβάλλει με το έναν ή τον άλλο τρόπο στην αποδόμηση καταστάσεων και κυρίως αρκετών προσώπων. Πώς είναι τώρα που αποδομούν εσένα και μάλιστα, με τόση λύσσα;

-Ε, μια χαρά… Ο μόνος είμαι που τρώει ξύλο σήμερα;

-Καλά ναι… Παράδειγμα ταξιτζής να λέει σε μένα τον πελάτη, «έλα μωρέ ο Κωστόπουλος… Να σου πω εγώ, ο μπήξε ο δήξε που τα έπαιρνε εκεί από το ΠΑΣΟΚ, με το Λαλιώτη που τα ‘χανε πλακάκια…» κλπ κλπ…

-Στην εποχή που ζούμε, ο καθένας λέει για τον άλλο όποια μαλακία του κατέβει… Και να το γράψεις όπως το λέω αυτό: Αν ήθελα διαπλοκές θα είχα κάνει πολιτικό μέσο. Περιοδικό, εφημερίδα, ξερω ‘γω τι… Εγώ δεν έκανα πολιτική, έκανα άλλο πράγμα. Δεν είχα καμμία ανάμειξη στην πολιτική. Δεν πήρα ποτέ πολιτική διαφήμιση. Ούτε έκανα μπίζνα με το κράτος. Σε μένα δεν ήρθε ποτέ, ούτε 1%, ούτε 0,5%, ούτε 0,1% των διαφημίσεων. Τίποτα. Μηδέν. Ούτε σε μένα, ούτε και στα άλλα περιοδικά. Καλώ τον οποιονδήποτε να πει αν πήρα μία δραχμή. Όλα τα ‘χωναν σε εφημερίδες και στην τηλεόραση.  Οπότε, ο κάθε Καραγκιόζης τι λέει, τον έχω πραγματικά γραμμένο. Στην εποχή που είμαστε, για τον κάθε άνθρωπο αυτού του τόπου, το τι μαλακία ακούς είναι να αυτοκτονείς… Οπότε, τα γράφεις όλα «καταλλήλως», και τελείωσες. Εγώ ξέρω μόνο, ότι έχω μείνει χωρίς μία, και ότι στο παρελθόν έχω ζήσει και μια καλή ζωή. Και για πολλούς, αυτό είναι έγκλημα. Αυτό μόνο.

-Πάντως απ’ όσα έχω διαβάσει για σένα τον τελευταίο καιρό, το πιο εύστοχο για κάποιον που σε γνωρίζει σχετικά, θεωρώ ότι ήταν αυτό του Άρη του Τερζόπουλου. Το είχες διαβάσει;

-Όλα τα έχω διαβάσει…

-Του έχεις απαντήσει με κάποιο τρόπο;

-Τι να απαντήσω εγώ τώρα… Ο Τερζόπουλος όταν έφυγα, πτώχευσε και το δικό του μαγαζί. Και ως εκ τούτου, τι να πω… Εγώ πάντα ευχαριστώ αυτόν τον άνθρωπο που μου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω το χώρο. Αν δεν υπήρχε ο Άρης ο Τερζόπουλος, εγώ δεν θα υπήρχα. Δεν θα υπήρχα σε αυτό το χώρο. Μπορεί να ήμουνα κάτι άλλο. Να ήμουνα ο καλύτερος κρεατέμπορος. Να ήμουνα στην τηλεόραση. Να ήμουνα επιχειρηματίας. Μπορεί να ήμουνα κάτι άλλο, αλλά αν ο Άρης δε μου ‘δινε την ευκαιρία με το «ΚΛΙΚ», τι θα γινόταν;…  Ήταν πολύ βλάχοι τότε οι εκδότες για να κάνει αυτό που έκανε ο Άρης τότε. Ένα βήμα στο μέλλον. Ο Άρης το είχε. Άρα, εγώ θα τιμώ τον Άρη μέχρι θανάτου…

-Προσωπικά θα μπορούσα ωστόσο, να συμμεριστώ την άποψή του, ότι επειδή σου έβγαιναν όλα τα κόλπα επί σειρά ετών, είχες μία αίσθηση για τον εαυτό σου ότι ήσουν και ανίκητος…

-Α… Όχι εγώ δεν την είχα… Η μάνα μου ήταν παλιά Εαμίτισα. Και ο πατέρας μου. Ήτανε στα βουνά. Κι άφραγκοι. Στα βουνά με το Βελουχιώτη σου λέω τώρα… Εγώ είμαι βλάχος, είμαι από χωριό. Και πάντα μου μάθαιναν από μικρό παιδί, ότι πίσω έχει η αχλάδα την ουρά…

-…Συγνώμη, θες να μου πεις τώρα δηλαδή, ότι πάντα πορευόσουν με την αίσθηση ότι όλο αυτό από στιγμή σε στιγμή, μπορεί και να καταρρεύσει;

-Εγώ δεν μπορούσα να χαρώ ούτε μία μέρα, γιατί πάντα ήξερα ότι πίσω έχει η αχλάδα την ουρά… Η μάνα μου, η Κυρα-Λένη που ‘ταν στον ανεφοδιασμό του ΕΑΜ λοιπόν, μου ‘λεγε πάντα ότι, αγόρι μου, μαζέψου –μου τo ‘μαθε από μωρό αυτό. Με αποτέλεσμα πάντα να ‘χω έναν έμφυτο φόβο και να ξέρω ότι κάτι θα γίνει… Εγώ δεν έχω εκπλαγεί καθόλου. Ή, που με ρωτάνε κάποιοι «όταν είχατε την αποτυχία, εκπλαγήκατε που κάποιοι δε σας φέρθηκαν σωστά; Που σας ξέχασαν;» Λοιπόν δεν κατάλαβα αν με ξέχασε κανένας. Εγώ απομακρύνθηκα από όλους. Διότι όταν παθαίνεις αυτή τη ζημιά, εκείνο που καταλαβαίνεις μέσα στη πίκρα σου, είναι ότι θέλεις να δεις πολύ λίγους, δε θέλεις να δεις πολλούς. Οι μόνοι που θέλεις, όταν είσαι τόσο πολύ άσχημα, είναι άνθρωποι που αγαπάς και σ’ αγαπάνε. Το βιώνεις ακούσια: Ο οργανισμός σου «ξερνάει» με τη μία τις κοινωνικές σχέσεις «αέρος-εδάφους». Ξαναγυρνάς στα ουσιαστικά. …Που πολλές φορές δυστυχώς τα είχες ξεχάσει. Οπότε, δεν είναι η απόρριψη που σου κάνουν οι άλλοι, είναι αυτή που κάνεις εσύ. Ακούγεται οξύμωρο αλλά, αυτός που αποφεύγει τους άλλους είσαι εσύ. Πριν ανέχεσαι μία σειρά από επαφές. Μετά δεν ανέχεσαι καμμία. Σοβαρά. Το πιστεύω αυτό. Εγώ δεν έχω παράπονο από κανέναν ότι με ξέχασε. Κανένας από τους ανθρώπους που αγαπούσα και είχα μια καλή σχέση δεν αισθάνθηκα ότι μ’ έφτυσε γιατί ξαφνικά έγινα φτωχός και άσημος… Άλλωστε δεν έγιναν άσημος. Μόνο φτωχός! (Πικρά γέλια, επίσης.) Τι να πούνε και οι άνθρωποι βέβαια, που η τρόικα τους έχει κόψει από το τηλέφωνο, ως το κωλόχαρτο… Εδώ ζούμε άγριες καταστάσεις. Και τώρα που είπα τρόικα, θέλω να σου πω ότι, αυτοί μας έφεραν στον πάτο. Αυτοί σκότωσαν τους μισθούς, την κατανάλωση, και κατά συνέπεια, τη διαφήμιση που προέκυπτε από αυτή…

-Με τα οικονομικά ζόρια τι γίνεται;

-Θα σου πω πάρα πολύ απλά το εξής: Αν μου πλήρωναν όλα όσα μου χρωστάνε, θα ξεπλήρωνα το σύμπαν και θα μου έμεναν και λεφτα στην τσέπη. Αν. Γιατί δεν.

-Η πτώση τι θόρυβο έκανε;

-…Εκκωφαντικό. Αρρώστησα. Και αρρώστησα βαριά. Σωματικά, αλλά κυρίως ψυχικά. Εγώ στη ζωή μου δεν έπαιρνα ούτε ασπιρίνες. Για ένα χρόνο, άρχισα να ξυπνάω με μια χούφτα αντικαταθλιπτικά που μου έδωσε ο ψυχίατρος. Ήτανε άγριες μέρες. Δεν έβγαινα από το κρεβάτι γιατί φοβόμουνα. Στην αρχή η Τζένη δεν το καταλάβαινε, νόμιζε ότι είχα κλατάρει μόνο ηθικά. Ο γιατρός όμως έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Είχα βαριά, κλινική κατάθλιψη… Με πολλές τάσεις αυτοκαταστροφής…  Το καβάτζαρα όμως, μόνος μου στο τέλος. Δεν ανεχόμουνα τη σχέση με τη χημεία. Γι΄αυτό και δεν έχω πάρει ποτέ ναρκωτικά.

[Ημίγυμνος να περιφέρεται, η μακιγιέζ, Έλενα, να τον κυνηγάει από κοντά, εγώ να ρωτάω, κι ο Καλημέρης που ήταν ο επόμενος καλεσμένος, στο κάσωμα της πόρτας, μία να κουνάει το κεφάλι του σκεφτικός, και μία να γελάει… Θέλω να τον ρωτήσω πολλά ακόμη. Πώς έχει αλλάξει η καθημερινότητά του; Αλλά και πώς επηρέασε το γάμο του όλο αυτό. Και πώς τονώνει την αυτοπεποίθησή του για να στέκεται στα πόδια του κάθε μέρα. Αδιακρισίες θα μου πείτε. Αυτά δε θέλεις να διαβάσεις όμως; Να βάλουμε μαζί το δάχτυλο στο σφυγμό; Να αντισταθώ.]

-Πολιτικά τι βλέπεις, θα την καθαρίσει ο Σαμαράς ή πάμε για φούντο;…

-Πολιτικά ο Σαμαράς με έχει εντυπωσιάσει και είναι πάρα πολύ καλύτερος απ’ ότι θα μπορούσα να φανταστώ… Με έχει εντυπωσιάσει ευχάριστα, και μακάρι να ήταν έτσι, πριν και ο Καραμανλής που ήτανε «αλλού ντ΄ αλλού». Κι ο Γιωργάκης, ο οποίος  είναι… «ο Γιωργάκης».  Γιατί αυτός, είναι μία από τις ιστορικές περιπτώσεις που έχουν περάσει από την πολιτική. Το πώς δηλαδή, αυτός ο άνθρωπος κατάφερε να γίνει πρωθυπουργός, με αυτά που έκανε…

-Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν διαβάσει όλα τα editorial που είχες «γράψει», τα υπαγόρευες θυμάμαι στη Φίνα… {σ.σ. δεξί του χέρι p.a. επί σειρά ετών}

-Τα υπαγόρευα σε όποιον έβρισκα μπροστά μου, κι όποιον ήταν εύκαιρος να γράψει γρήγορα…

-Δε σου ‘χει λείψει όλο αυτό, η διαδικασία του editorial; Να κάτσεις να γράψεις 1.000 λέξεις άποψη;

-Το ‘χω βαρεθεί… 

-Α ναι; Είχα άλλη εντύπωση. Ότι τώρα θα ‘θελες να πεις πολλά…

-Ότι έχεις κάνεις 1.000 φορές, το βαριέσαι. Θέλω να σου πω, πως ναι, πλέον, θα ‘θελα μόνο να μιλάω… Εγώ ποτέ δεν έγραψα για να ξέρεις. Πάντα μίλαγα, υπαγόρευα δηλαδή. Οπότε, μου αρέσει να το πω μόνο σ’ ένα βίντεο πια… Και πλέον έχω τη δυνατότητα να το κάνω αυτό με το σωστό τρόπο με το καινούργιο «παιχνιδάκι» μου {kool}. Για να έρθεις σε επαφή με τον άλλο, πρέπει να του μιλάς. Εκεί καταλαβαίνει {ο άλλος} και πόσες μαλακίες και πόσα ψέματα λες… Οι μισοί που γράφουν, λένε ψέματα. Οι πιο πολλοί. Λοιπόν, αν το δεις σε βίντεο να στο λέει, καταλαβαίνεις αυτόματα απ’ το πρόσωπο. Στην τηλεόραση δεν μπορείς να κρυφτείς. Άρα, για να σου απαντήσω κιόλας, θα θελα να το πω σε βίντεο το editorial.

 

[Δεν ξέρω τι βαρύτητα μπορεί να έχει και η δική μου άποψη πάνω στις τόσες. Του θορύβου μάλλον. Σε γενικές γραμμές μπορώ να σας μεταφέρω, προσωπική εμπειρία και μόνο. Όλοι έχουμε μούρλιες και σκαλώματα. Για παράδειγμα, εκεί που του έδειχνα ισολογισμούς, μου έκανε παρατήρηση για το μήκος του μανικιού στο σακάκι… (και είχε και δίκιο.) Ο Κωστόπουλος λοιπόν, για να σοβαρευτούμε, είναι ένας πολύ γρήγορος άνθρωπος. Καλός σημειολόγος, μαιτρ στο στυλ, και πολύ καλός μάνατζερ της εικόνας του. Όλοι ωστόσο, γνωρίζουμε πια, ότι η εξυπνάδα και η διευρυμένη αντίληψη δεν είναι αναγκαστικοί συμβατικοί όροι αποτελεσματικότητας. Παράλληλα, για μία εικοσαετία είχε την απίστευτη ατυχία να είναι πάντα, …τυχερός -αν και η τύχη δεν κρατάει 25 χρόνια- εύστοχος και επιτυχής. Όσο κι αν δεν θέλει να το παραδεχτεί και ο ίδιος, αυτό κρίνω πως είναι σημείο που θα μπορούσε να εστιάσει κάποιος αν θέλει να καταλάβει τι συνέβη. Περισσότερο, όμως, στο παροιμιώδες πείσμα του. Ανοίγω την τσάντα που είχα μαζί μου. Βγάζω κάτι που δεν το περίμενε καθόλου.]

-Όχι ρε… Εμένα μου το έχουνε κλέψει… Και τα άλλα δηλαδή. Πήγα στο Μοναστηράκι αγόρασα 80 τεύχη, και μου λείπουνε 21… Πες μου ότι θα μου το δώσεις;

[Ήταν το πρώτο «ΚΛΙΚ» αριθμός 01,  Απρίλιος 1987, από τη συλλογή μου. Το είχα πάρει μήπως το  χρησιμοποιήσουμε στη φωτογράφιση. Ακόμη και να το υπέγραφε. Γιατί όχι; Για μένα, ήταν ένα μέρος του αρχείου των ΚΛΙΚ που σκονίζεται στη βιβλιοθήκη μαζί με άλλα τρόπαια. Οκ, το πολυτιμότερο ίσως, της αυτής σειράς.  Αλλά για εκείνον, ήταν το μεγαλύτερο ορόσημο στη ζωή του. Του το ‘δωσα και χάρηκε σαν παιδί. Μετά το ΄δειχνε τριγύρω.]

 -…Η Τζένη καλά;

[Ήταν η πρώτη στιγμή που από την υπερένταση της εκπομπής και τον αλέγκρο Πέτρο, που πάνω κάτω ήξερα, στο πρόσωπό του απλώθηκε ένας περίπου ξένος σε μένα με φορτίο βαρύ. Ίσα που ακουγόταν. Βασικά, γιατί μονολογούσε..]

-Εντάξει, όσο μπορεί κι η γυναίκα, μ’ όλα αυτά που τραβάμε… Περάσαμε και περνάμε ακόμη στιγμές μεγάλης έντασης. Χάσαμε τον κόσμο. Χάσαμε το φως μας. Δεν μπορεί η σχέση να μείνει ανέπαφη. Εκεί όμως, φαίνεται αν ένα ζευγάρι αγαπιέται. Αν μπορεί να ενωθεί ενάντια σε όλο τον κόσμο. Εδώ, είναι και η δεύτερη βρώμα που κάποιοι διακινούν και μου τη δίνει. Κάθε τρεις μήνες μας χωρίζουνε. Έλεος πια… Έχουν διαψευσθεί  πενήντα φορές! Έχουμε τρία παιδιά σε ευαίσθητες ηλικίες, δεν μπορείς να γίνεις ανεκτικός στην κακία. Εσύ υποφέρεις κι ο άλλος χτυπάει. Δεν έχεις μία και σου λένε όλοι ότι έχεις κάνεις μπάζα. Αν είχες μπάζα δε θα κράταγες τουλάχιστον το σπίτι που μεγάλωσαν τα παιδιά σου;…

[Η ώρα είχε περάσει, η εκπομπή έπρεπε να συνεχιστεί, κι εμείς να συνεχίσουμε σε μία Αθήνα και μία χώρα που παλεύει να βρει βηματισμό με βηματοδότη πειραγμένο. Ανταλλάξαμε e–mail, χαιρετηθήκαμε ζεστά, και αναλογιζόμενοι ίσως, για κάποια δευτερόλεπτα, ο καθένας την τελευταία δεκαετία. Μεταβολή. Κι εκεί, μέσα στη βιασύνη, ένα δεν πρόλαβα να τον ρωτήσω: Όταν συνειδητοποίησε ότι το τέλος ήταν οριστικά μη αναστρέψιμο, την πρώτη στιγμή που βρέθηκε μόνος, ενώπιος ενωπίω, τι είπε στον εαυτό του; Όποια και να ήταν η απάντηση, η γνώμη μου είναι ότι το προσωπικό «brand» Κωστόπουλος σήμερα ίσως αξίζει και περισσότερα απ’ όταν η ΙΜΑΚΟ τα πήγαινε μια χαρά. -]

…Το τέλος του κόσμου λοιπόν.

Τέλος του κόσμου είναι να είσαι 04:49 το πρωί στο γραφείο, μόνος, να χρωστάς τέσσερα θέματα για να κλείσεις τεύχος για ένα περιοδικό (…Πατρινό, ε) να γράφεις editorial χωρίς να έχεις βρει θέμα και να πρέπει όλο αυτό να έχει πάει τυπογραφείο ως τις 10 το πρωί.

(Πλάκα κάνω. Τέλος του κόσμου είναι όλα αυτά και να μην έχεις και τσιγάρα.)

Όταν συζητάγαμε λοιπόν, πότε θα βγούμε, ο προγραμματισμός μας ήταν για Πέμπτη 20. Προτιμήσαμε να βγούμε σήμερα, Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου. Στο λεγόμενο «τέλος του κόσμου» και στη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου. Στα περιοδικά βοηθάνε πολύ αυτά όπως ξέρετε. Παράγουν θέματα, καμμιά φορά, και εκ του μη όντος . Νοηματοδοτούν και προσθέτουν συμβολισμούς.

Διαβάσατε μέχρι εδώ; ΟΚ. Είστε ήδη η μειοψηφία. Ή, ανάλογα πώς θα το πάρει κανείς, η ελίτ.

Γιατί, είστε μόλις το 13% από όλους όσους πιάνουν το περιοδικό στα χέρια τους. Και αυτό το άρθρο, το διαβάζετε κάποια στιγμή μέσα στις επόμενες τέσσερις, το πολύ, πέντε ημέρες από σήμερα (το δικό μου «σήμερα»). Άντε, και μερικοί ξέμπαρκοι, μέσα στις αργίες.

Άλλο ένα 25%, θα το δούν και θα το κοιτάξουν περίπου 1 και κάτι , δευτερόλεπτα. Μια-δυο  μέρες αργότερα, μπορεί να ξανακάνουν το ίδιο.  Διαβάζουν τον τίτλο. Θέλουν να διαβάσουν παρακάτω. Αλλά θα φτάσουν περίπου μέχρι εδώ. Και κάτι θα τους αποσπάσει την προσοχή.

Π.χ. τώρα.

Από τους υπολοίπους δεν θα το διαβάσει κανείς ποτέ. Άσχετα αν το περιοδικό το έχουν αγοράσει, ή το χαζεύουν σε κάποιο καφέ ή αιθουσα αναμονής ιατρείου.

Δεν είμαι κανένας γκουρού. Ένα περιοδικό της περιφέρειας βγάζουμε. Δε γράφω στo LIFO και το PROTAGON, ούτε έχω φανατικούς groupies και followers στο fcbk και το twitter… Άρα, βάσει υπάρχουσας κίνησης και στατιστικής, στο blog μου, θα το διαβάσετε άλλοι  χίλιοι (λέμε τώρα) σε ένα βάθος χρόνου 5-6 μηνών από σήμερα. Η συντριπτική πλειψηφία από εσάς είδατε κάποιο share ενός φίλου.

Κάνοντας μπακαλίστικους υπολογισμούς, αυτή τη στιγμή (για το χωροχρόνο του άρθρου) με διαβάζετε κάπου 1.800 άνθρωποι.

Από αυτούς, οι 800 συνεπάγεστε όλα τα έξοδα λειτουργίας ενός περιοδικού Και οι άλλοι 1.000 αναγνώστες, για την επιχείρηση, είχατε κόστος απολύτως μηδέν (εκτός από τις δικές μου ώρες που έχουν υπολογιστεί ούτως ή άλλως).

Εδώ ακριβώς μπαίνει αυτή η (πρώην) ωραία έκφραση του συρμού:

Τι δεν καταλαβαίνεις;

Και ταιριάζει πολύ.

Από τα παραπάνω λοιπόν, καταλαβαίνεις τα εξής:

καταρχήν η σύγκριση όλων των μεγεθών, πιθανών κι απίθανων (budget, αναγνωσιμότητες, reach, cpr, grp’s και άλλα τέτοια κινεζικά) μεταξύ παραδοσιακών μέσων και internet οδηγούν τελεσίδικα πια θεωρώ, στην εξαφάνιση όλων των πρώτων.

Δεύτερον, media, όχι μπορούμε να είμαστε, αλλά είμαστε ήδη, όλοι. Όταν π.χ σηκώνεις μία φωτογραφία ή ένα σχόλιο στο fcbk, τι κάνεις; Εκπέμπεις. Τα “LIKES” δε, είναι δείκτης πώς το έλεγαν οι μηντιάδες; «Involvement»; Ειλικρινά, δε θυμάμαι. Όταν ξεροσταλιάζεις λοιπόν, πάνω από το κινητό ή την ταμπλέτα να δεις πόσα “LIKES” ή “VIEWS” έκανε ή ανάρτησή σου, δεν κάνεις τίποτα λιγότερο από αυτό που κάνει π.χ. η Τατιάνα με τα νούμερα της εκπομπής της.

Εξάγονται και άλλα δευτερεύοντα, αλλά, άρθρο σε περιοδικό ποικίλης ύλης γράφουμε και όχι διατριβή. Και το θέμα μας να θυμίσω, είναι το «Τέλος του κόσμου».

Ως «Τέλος του Κόσμου» για εμάς εδώ στο BEST λογίζεται, όχι βέβαια η προφητεία των Μάγιας, αλλά ο θάνατος μίας εποχής και η γέννηση μίας άλλης. Εν πολλοίς, αχαρτογράφητης.

Αυτό λοιπόν που περιγράφεται, είναι ένα, από τα πολλά «τέλη του κόσμου» που ζούμε σήμερα: Ο θάνατος των παραδοσιακών μέσων, ειδικά του χαρτιού, και η περαιτέρω εμπέδωση των διαδικτυακών. Ημών των ιδίων (των χρηστών) συμπεριλαμβανομένων.

Θα μπορούσα να αναφερθώ και σε άλλα «τέλη του κόσμου». Σε άλλα πεδία, στην παγκόσμια οικονομία λόγου χάρη, ή την πολιτική και πολιτειακή φάση σε Ελλάδα, Ευρώπη και παραπέρα. Αλλά, πιστεύω ότι η αλλαγή που συντελείται αυτή τη στιγμή στα media του πλανήτη θα καταστεί σε (μεγάλο) βάθος χρόνου πολύ πιο ιστορητέα -αδόκιμη λέξη;-  από τις αλλαγές στα άλλα δύο πεδία. Ακόμη περισσότερο, σε συνδυασμό μαζί τους. Αρκεί να σκεφτούμε για παράδειγμα την «Αραβική Άνοιξη» και την πλατεία Ταχρίρ…

Ως εκ τούτου, αυτό το παραλληλόγραμμο αντικείμενο που κρατάτε στα χέρια σας είναι πλέον ιστορικό. Κρατήστε το με αγάπη. Μυρίστε το. Χαϊδέψτε το απαλό χαρτί. Κοιτάξτε από κοντά τις γραμματοσειρές και την τυπογραφία… Διαβάστε. Είναι συλλεκτικό και σε λίγο καιρό, πολύ, πολύ σπάνιο.

Η αγάπη μου για τα περιοδικά έρχεται από το βάθος του χρόνου. Από τη δεκαετία του ’70, όταν η συγχωρεμένη η θεία μου, ερχόταν κάθε Πέμπτη με τον «Ταχυδρόμο» (του Δ.Ο.Λ.)  στο σπίτι και σκοτωνόμασταν με τον αδερφό μου, για το ποιος θα τον πάρει πρώτος…

Κι από μία άλλη, επίσης παλιά, «νέα εποχή». Την εποχή του «ΚΛΙΚ», το 1987. Ακόμη έχω στη βιβλιοθήκη μου τα πρώτα 102 (-1) τεύχη της εποχής Κωστόπουλου.

Ο Πέτρος δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτό το τεύχος, σε καμμία περίπτωση. Αυτός κι αν εκφράζει το «τέλος». Εκφράζει όμως και μία αρχή και έναν, όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο, πολύ υγιή τρόπο αντίδρασης σε όλο αυτό που μας συμβαίνει. Διαβάστε και θα καταλάβετε.

Κατα τα άλλα, βρήκαμε νέα στέγη, την οποία και ευχαριστούμε για όσο μας αντέξει, Ελπίζουμε για πολύ.

Στηρίξτε λοιπόν τα έντυπα μέσα της Πάτρας. Όλα. Δεν έχουμε και πολλά.

Πλέον εμείς του συναφιού δεν είμαστε ανταγωνιστές. Είμαστε συναγωνιστές.

Την αγάπη μου και ευχές για μία επιτέλους, καλύτερη χρονιά.

(Στη Μίνα)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Εξώφυλλο BEST #48, o Π.Κ. στα παρασκήνια του «Βράδυ». Φωτογραφία Βασίλης Σπύρου, http://vassilisspyrou.com/)

 

Ενωμένοι…

 

MERCEDES BENZ «left brain right brain» ad. Agency: Shalmor Avnon Amichay/Y&R Interactive Tel Aviv, Israel. Chief Creative Director: Gideon Amichay. Executive Creative Director: Tzur Golan
Creative Director: Yariv Twig. Art Directors: Gil Aviyam, Dror Nachumi. Illustrators: Gil Aviyam, Lena Guberman, Copywriters: Sharon Refael, Oren Meir,

(…Να ξανα-ανακαλύψουμε τον τροχό.)

Στην Ελλάδα, καιροί ου μενετοί, προστάζουν πιεστικά προς την άμεση ενεργοποίηση των ανακλαστικών του «αθορύβου» τμήματος της κοινωνίας στο επίπεδο άσκησης εκτελεστικής εξουσίας, εφόσον αυτό το έλλογο «σιγανό ποτάμι», δεν μπορεί πλεον να ταυτισθεί με κανένα μόρφωμα του παρελθόντος, ή του παρόντος.

Είμαι πεπεισμένος, από τις συζητήσεις που παρακολουθώ (και συμμετέχω) εντός και εκτός δικτύου, ότι, από τις ζυμώσεις πλέον, έχουμε περάσει σε δράσεις. Αυτές έχουν αναδείξει ήδη και διαφορετικές σχολές σκέψης, μοντέλα πολιτικής αυτοοργάνωσης καθώς και, θεωρήσεις του πολιτεύεσθαι ακόμη, και του ορισμού του «προοδευτισμού».

Μία σχολή είναι ήδη, επίσημα εκφρασμένη από τους Τζήμερο και Μάνο, με διφορούμενα μέχρι στιγμής αποτελέσματα και απήχηση, πολλά υποσχόμενη (;) ωστόσο, ως προς τη σαγήνη στην οποία μπορεί μεσοπρόθεσμα να υποβάλλει μία κρίσιμη μάζα πολιτών, κομμάτι opinion makers, και διαμορφωτών τάσεων. Απροκάλυπτα ακραία φιλελεύθερη, ευαγγελίζεται μεταρυθμιστικό σοκ και βέβαια, κοινή λογική, αποφεύγοντας όμως επιμελώς να τοποθετηθεί στον άξονα αριστερά-δεξιά, φλερτάροντας επικίνδυνα με απολυτότητες και ακκιζόμενη με το «lifestyle»…

Μία άλλη τάση, είναι αυτή που προτείνει τη δημιουργία ενός υπερκομματικού φορέα (και επ’ ουδενί κόμματος) δεξαμενή πολιτικής σκέψης, επιμόρφωσης και παρέμβασης κατά τα πρότυπα του «OFA» (Organizing for America) του προοδευτικού κινήματος εθελοντών πολιτών που έβαλε το Δημοκρατικό Κόμμα και τον Barack Obama στην ατραπό των μεταρυθμίσεων σε υγεία, οικονομία, και εσχάτως στην εξαγγελλία της νομιμοποίησης των ομοφυλοφιλικών «γάμων».

Η αντίπερα όχθη, είναι το γνωστό «Tea Party Express Movement» που ποδηγετεί το Ρεπουμπλικανικό κόμμα…

Κάποιοι –ελαφρώς ρομαντικοί ίσως, αλλά καθόλου  άστοχοι- συνδέουν τα φόρα αυτά, με τη μελέτη της σκέψης του Αριστοτέλη, του Σωκράτη και του Πλάτωνα. Προτείνουν μία ευθεία σύνδεση δηλαδή, με τη Φιλοσοφία, αλλά και τη σύγχρονη ερευνητική πτέρυγα της πολιτικής επιστήμης, της κοινωνιολογίας, ακόμη και θετικών επιστημών (μοντέρνα μαθηματικά, κβαντική μηχανική, νευροεπιστήμη) σε μία αρκετά διευρυμένη διεπιστημονική βάση.

Άλλοι πάλι, θέτουν ως στόχο μία μεγάλη συνταγματική μεταρύθμιση με πάνω και κάτω Βουλή, Γερουσία ή και, σύμμεικτα συστήματα που θα εξυπηρετούν επί τον δημοκρατικότερο ή αντίθετα, τον… «ασφαλέστερο», τρόπο άσκησης εξουσίας σε εποχές κυβερνήσεων συνεργασίας…

Δε λείπουν απόψεις που προάγουν την Προεδρική Δημοκρατία έναντι της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής και τη δημιουργία ενός μεγάλου σχηματισμού/ χωνευτηριού με τις προδιαγραφές (και το όνομα) του Δημοκρατικού Κόμματος (όπως Αμερική).

Από την άλλη, δεν είναι καθόλου λίγοι, οι αριστεροί που θεωρούν τις υπάρχουσες εντόπιες εκφράσεις αναχρονιστικές και ανακόλουθες με τον σύγχρονο ουμανισμό. Άλλοι από αυτούς συντάσσονται με ουτοπίες οριστικής αποδόμησης του καπιταλισμού μέσω της κατάργησης του χρήματος (κάτι σαν την πρόταση του Zeitgeist δηλαδη… ) και άλλοι, μετριοπαθέστερα, εκ των έσω και βήμα-βήμα.

Τέλος, αναφέρεται και ως τάση, που εσχάτως «λατρεύεται» από πολλούς αλλά δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς, το «state capitalism», όπως κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία του στον πλανήτη, με συντεταγμένες ή πειραματικές εφαρμογές σε Κίνα, Βραζιλία, Ινδία και εσχάτως, Αργεντινή.

Το σίγουρο είναι πως μπαίνουμε σε μία περίοδο που θα παράξει αρκετούς «μεσσίες» και μεσσιανικά πολιτικά δόγματα, τόσο εδώ, όσο και διεθνώς.

Το «βουλοκέρι έναντι των σειρήνων» που θα έρθουν, δεν είναι άλλο από τη διαρκή επιμόρφωση, τη διαλεκτική επανεξέταση των ρευμάτων που διαμορφώνονται στην οικονομική και πολιτική επιστήμη και η σύνδεση του καθ’ ημών πολιτεύεσθαι με την προοδευτική  -εκτός εισαγωγικών- διανόηση, όπως αυτή εκφράζεται εντός και εκτός αστικής θεώρησης.

Οι ουτοπίες είναι καλές σημαίες. Φωτεινά μονοπάτια ίσως, που όμως σπάνια οδηγούν στο ταμείο του σούπερ-μάρκετ…

Προσωπική θέση, όπως αναφέρεται και στο αμέσως προηγούμενο άρθρο, είναι πως έχουμε επιτακτική ανάγκη από το απωλεσθέν Κέντρο.

Το Κέντρο, όπως εκφράζεται από τον δημοκρατικό μετα-σοσιαλισμό του σήμερα ή τη μετριοπαθή κεντροδεξιά, είναι ο πραγματικός προοδευτισμός γιατί βάσει μεθόδου, μαθηματικά οδηγεί σε μόνιμες λύσεις.

Διαχρονικά εξάλλου, είναι και ο μόνος φερέγγυος συνομιλητής με το αίτημα των λαών για δικαιοσύνη, γιατί το κάνει πράξη με «baby steps», ένα βήμα τη φορά, προτάσσοντας την κοινή λογική, τη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης και της σταθερότητας, και είναι σταθερά προσανατολισμένο στην επίτευξη πρακτικών στόχων. Όχι στον ανέξοδο λαϊκισμό ή τη στρεβλή εφαρμογή μίας ουτοπικής ρητορικής με απότοκα το χάος, την τραγική πτώση του βιωτικού επιπέδου ή τον απολυταρχισμό…

Γι’ αυτό, και καθόλου τυχαία, έχει τιμωρηθεί πλειστάκις από τα πολυποίκιλα συμφέροντα ή τα άκρα κάθε απόχρωσης, με δολοφονίες όπως του J. F. Kennedy και του αδελφού του, του Aldo Moro, ή πιο πρόσφατα, του Olof Palme.

Σήμερα ζούμε μία εποχή που ο κεντρώος λόγος και κατά συνέπεια, η έκφρασή του στα κοινοβούλια πιέστηκε ασφυκτικά. (Αντίστοιχες εποχές ζήσαμε τη δεκαετία του ’30 και τη δεκαετία του 60 με γνωστά αποτελέσματα από το 2^ο Παγκόσμιο, έως, το «σχέδιο Ζ» για την εξολόθρευση του Salvador Allende στη Χιλή, το πραξικόπημα στην Ελλάδα, και τόσες άλλες «χαριτωμενιές» της αντίδρασης…)

Ο λόγος για αυτό, όπως έχει αναλυθεί και προηγουμένως, είναι η διάβρωση (του σοσιαλδημοκρατικού κυρίως ρεύματος του «τρίτου δρόμου») από τις επιταγές του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Οι πράξεις έγιναν ανακόλουθες ως προς τις αρχές και  τα διακυβεύματα, η μεσαία τάξη προλέταριοποιείται ραγδαία, και έτσι, δημιουργούνται οι …«κεντρόφυγες» δυνάμεις που παρατηρούμε.

Στην Ευρώπη το καμπανάκι χτύπησε εγκαίρως -βλ. Hollande- για επιστροφή των σοσιαλδημοκρατών στα βασικά. Στη χώρα μας όμως, εκτός από τα παραπάνω, τα δύο αστικά κόμματα της μεταπολίτευσης με εγνωσμένες ευθύνες σε μία ανεξάντλητη σειρά ιστορικών λαθών, συνδυασμένα με τις παθογένειες από καταβολής ελληνικού κράτους, μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού, αναδεικνύοντας αυτήν ακριβώς την κρίσιμη στιγμή, τις πλέον αλλοπρόσαλλες αντισυστημικές φωνές…

Αυτό μπορεί και να οδηγήσει τη χώρα στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από το ζητούμενο της κοινωνίας και μάλλον, ο «κόκκινος» Daniel Cohn-Bendit του Μαη του ’68, δεν είναι ο «εγκάθετος πουλημένος στην αντίδραση», όταν απορεί με το λόγο των εν Ελλάδι αριστερών συνιστωσών.

Υπό από αυτές τις συνθήκες, όσοι σκεπτόμενοι κεντρώοι πολίτες αυτοπροσδιορίζονται ως τέτοιοι, οφείλουν στον τόπο και το συλλογικό μέλλον, να συσπειρωθούν και παραμερίζοντας προσωπικές βλέψεις ή θεωρητικές αναντιστοιχίες, ενωμένοι να οικοδομήσουν εκ του μηδενός το νέο Κέντρο, που είναι η νέα «Ιστορική Αναγκαιότητα» υπό το βάρος της οποίας θα γυρίσουν τα τεράστια γρανάζια της ιστορίας.

Μία νέα πρόταση διεκδίκησης της εκτελεστικής εξουσίας που θα μπορούσε να πορευθεί υπό τα διδάγματα της καλώς εννοούμενης κεντροδεξιάς, όπως αυτή σημειολογείται επί παραδείγματι από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή του ‘74, ως προς την πυγμή και το επιδεικνυόμενο ήθος, αλλά και, τα κελεύσματα του μοντέρνου κεντροαριστερού ουμανισμού με μία βαριά ατζέντα προστασίας του ατόμου και επαναρύθμισης των σχέσεων κεφαλαίου-κοινωνίας.

Πυρήνας, το αίτημα για την «ευδαιμονία» του πολίτη, μέσω μίας πραγματικής, δημοκρατικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και η βαθιά επανεξέταση της παγκοσμιοποίησης.

Δεν είναι δυνατόν να εξετασθεί το «Ελληνικό πρόβλημα» αποκομμένο από την παγκοσμιοποίηση. Δεν είναι δυνατόν επίσης, στη Δύση να κοιμόμαστε με το κεφάλι ήσυχο, επειδή μία πολυεθνική στο πλαίσιο της …«κοινωνικής εταιρικής ευθύνης», προσφέρει ένα ελάχιστο τμήμα των πωλήσεων ενός εμφιαλωμένου νερού για να χτισθεί ένα σχολείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες κάπου στην Αττική, όταν έχουν καταληστευθεί επί δεκαετίες με μηχανισμούς διαφθοράς, πραξικοπήματα και «οικονομικούς δολοφόνους» η Αφρική, η Ασία και η Νότιος Αμερική…

«Τα σκατά μας τα πατάμε πρώτοι», και το μπούμερανγκ έρχεται με δύο όψεις. Μελαψό χρώμα απ’ τη μία και φαιοί χιτώνες απ’ την άλλη… Εκτός κι αν κοιτάξουμε τους εαυτούς μας στον καθρέφτη, παραδεχθούμε ποιοι είμαστε, πλύνουμε τα δόντια μας και πέσουμε πάλι για ύπνο…

Αυτό που προβλέπεται για τις επερχόμενες εκλογές -ή και κατά κάποιους, αυτό στο οποίο «καθοδηγούμαστε»- ασχέτως πρωτιάς, θα είναι μία συγκυβέρνηση Ν.Δ., Πασόκ και δύο μικρών με έναν ορίζοντα διετίας. Αυτό θα φέρει μία υποτυπώδη σταθερότητα ως προς το διάλογο με τους εταίρους μας, μία μικρή ανάσα, και ταυτόχρονα την ακόμη πιο ακραία έκφραση του «επαναστατικού» λαϊκισμού με εκρηκτικά εικάζεται αποτελέσματα.

Άρα και ο σχετικός χρόνος θα υπάρξει και ο χρονισμός (timing) είναι ο σωστός για τον συντονισμό των πολιτών στη δημιουργία του πλαισίου δημοσίου διαλόγου και κατ΄επέκταση, του μηχανισμού άσκησης εξουσίας.

Ό,τι και να συμβεί ωστόσο στις εκλογές, το μόνο ερώτημα που μένει, είναι εάν το παραπάνω θα γίνει από έναν υπερκομματικό οργανισμό που θα νουθετεί και θα προτείνει/επιβάλλει, (εκ του ασφαλούς είναι η αλήθεια) ή, από ένα «κόμμα των πολιτών» υπό τις ανοιχτές διαδικασίες και το ήθος του net community που «θα λερώσει τα χέρια του» στα βρώμικα νερά της ενεργού πολιτικής.

Ελπίζω να μη σας κούρασα και να μη γίνομαι πιεστικός αν ζητήσω για άλλη μία φορά την άποψή σας, Ευχαριστώ για το χρόνο σας και κυρίως, για την ευκαιρία που μου δώσατε με τα mail και τις αναρτήσεις σας, να ανασυντάξω τη σκέψη μου.

[Σπύρος Ματθαιόπουλος 24/5/2012]

Από το «ΝΟ», στο «ΟΝ»… (Πάτα το κουμπί)

[του Σ. Ματθαιόπουλου, εφημερίδα Πελοπόννησος 18/5/2012]

…Η αρχή έγινε επί Ρήγκαν/Θάτσερ και η συνέχεια, από Κλίντον/Μπους/Μπλαίρ/Ζοσπέν κλπ. Αφήσαμε το κεφάλαιο χωρίς ρυθμίσεις, και αυτό, ελέω παγκοσμιοποίησης, ως χαωτικό πολυ-πολικό σύστημα, κανιβάλισε διεθνώς τις ίδιες του τις σάρκες, τη μεσαία τάξη. Αυτό δεν το λέω εγώ, το λέει ο Μπάφετ, ο Σόρος, ο Γκαίητς και όλοι οι «υπερπλούσιοι» που πλέον, εκλιπαρούν οι ίδιοι για υπερφορολόγηση του κεφαλαίου, ώστε να γίνει ανακατανομή και να γλυτώσει ο κόσμος –και οι ίδιοι- από το παγκόσμιο χάος μίας επανάστασης που περιμένει στη γωνία.

Εμείς είμαστε μία μικρή απόδειξη επ’ αυτού, σε μία μικρή γωνία του χάρτη. Ένα «γαλατικό χωριό» με τεράστια όμως σημειολογική και συμβολική σημασία.

Την ίδια στιγμή όμως, που η τάση διεθνώς είναι η επαναρύθμιση και ταυτόχρονα ο οριστικός αποχαιρετισμός στον κρατισμό, εμείς πάμε να βγάλουμε τα μάτια μας μόνοι μας, αρνούμενοι να δούμε την πραγματικότητα, αρνούμενοι γενικώς και αορίστως, αφήνοντας έτσι, εν τη απουσία σοβαρής εναλλακτικής, τον κάθε πικραμένο μαθητευόμενο μάγο, με πρόγραμμα Frankenstein να τάζει επανακρατικοποιήσεις του ΟΤΕ της ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ και ό,τι άλλο κουκουρούκου του έρχεται ως επιφοίτηση…

Οδηγούμαστε στην καλύτερη των περιπτώσεων σε ένα δημόσιο υπερδιογκωμένο, χωρίς όμως δανεικά για να συντηρηθεί. Γιατί να μου επιβάλλει αναγκαστικό δάνειο 100 € το μήνα; Για να συντηρώ όλα τα κακόμοιρα πελατάκια που διορίστηκαν επί σειρά δεκαετιών, βάσει φρονήματος;

Η χώρα έχει ανάγκη επό ένα νέο κεντρώο φορέα ριζοσπαστικής μεταρύθμισης που θα ενσωματώνει όλες τις επιγνώσεις από τα λάθη του λαϊκίστικου πασόκ της δεύτερης 4ετίας, του άκρατου φιλελευθερισμού, και του «τρίτου δρόμου» της φούσκας και θα είναι ο «κέρβερος» του οριστικού εκσυγχρονισμού. Δυστυχώς όμως, αυτός ο φορέας δεν υφίσταται. Άρα, θα πρέπει απλά να  αυτοοργανωθούμε.

Σήμερα, λόγω ηλεκτρονικής διαδικτύωσης, είναι η πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία που ένας πολιτικός σχηματισμός δεν έχει ανάγκη ούτε τον καταπιεσμένο προλετάριο από τη μία, ούτε το κεφάλαιο και τη διαπλοκή από την άλλη, για να απευθυνθεί στις μάζες. Επίσης, για τον ίδιο λόγο, οι πολίτες δεν έχουν ανάγκη από καμία ελίτ για να διαμορφώσουν άποψη. Όλη η γνώση είναι δωρεάν και άμεσα προσβάσιμη, και ο καθένας μπορεί μέσα σε ελάχιστο χρόνο να μορφώσει άποψη και να γίνει ο ίδιος, κοινωνός της.

Απλά κάποιος πρέπει να πατήσει το κουμπί.

Eίναι η Ντόρα με το Μάνο και τον απολιτίκ (;) Τζήμερο; Είναι ο Βενιζέλος και ο Σαμαράς παραιτούμενοι προς χάριν του νέου που πρέπει να έρθει γρηγορότερα από ότι υπολογίζαμε όλοι;

(Μόνο μη με ρωτήσετε τι θα ψηφίσω. Αυτά προς το παρόν.

Βιβλιογραφία και links από το επόμενο.)

‘Ανοιξη über alles

[του Σ.Ματθαιόπουλου editorial περιοδικού TRIP #3 Απρίλος 2012]

Είχα την ατυχία να έχω δει από μέσα, πώς δημιουργούνται οι μεγάλες προεκλογικές καμπάνιες. Κι ακόμη χειρότερα, πώς κατασκευάζεται από κειμενογράφους, εξολοκλήρου πλέον, ο επίσημος και ανεπίσημος λόγος κομμάτων εξουσίας, αρχηγών, αλλά, και πάρα πολλών υποψηφίων βουλευτών.

Είναι από τις διαδικασίες που καλύπτονται με μία άτυπη «ομερτά» και μία άχλη μυστηρίου, αντιστοίχου με το τι ακριβώς περιέχει ένα burger ή μία cola. Και όχι τυχαία.

Αρκετά παλιότερα, πολύ πριν το 2000, ολιγομελή κομματικά επιτελεία, παίρνοντας υπ΄όψη σχετικά ανάλαφρα τις καθημερινές δημοσκοπήσεις-βαρόμετρα, διαμόρφωναν εμπειρικά και διαισθητικά, όπως ο Λαλιώτης για παράδειγμα, ένα στρατηγικό πλαίσιο. Αυτό, εν συνεχεία, στο ίδιο τραπέζι μαζί τους, οι διαφημιστικές, το μετουσίωναν σε καμπάνιες.

Σήμερα, η διαμόρφωση των στρατηγικών έχει περισσότερους παίκτες, είναι πολυπλοκότερη και έχει εντελώς διαφορετική ροή. Εν πολλοίς, εκπορεύεται και υπαγορεύεται από εταιρίες πολιτικής επικοινωνίας, προς τα κόμματα. Πολυεπίπεδα «think-tanks», με «brand managers» και επαγγελματίες άλλων πιο εξεζητημένων ειδικοτήτων, αναλύουν τα δημοσκοπικά (και όχι μόνο) δεδομένα και υποδεικνύουν τις στρατηγικές. Μην έχετε αυταπάτες, τα εκάστοτε προγράμματα, δεν είναι τίποτε άλλο παρά επικοινωνιακά πονήματα. Οι παραδοσιακές διαφημιστικές δε, είναι ο τελευταίος κρίκος και έρχονται στο τέλος, ίσα για να φτιάξουν μακέτες και σποτάκια. Για να δώσουν σε όλο αυτό τo «frankenstein» μία ψυχή…

Ειδικά την τελευταία δεκαετία, ο τρόπος που ο κάθε υποψήφιος πρωθυπουργός στέκεται στην κάμερα ή το μπαλκόνι, που χρωματίζει τη φωνή, που κοιτάει, κάνει παύσεις, βάζει το χέρι στη μέση ή μας κουνάει το δάχτυλο, είναι αποτέλεσμα εντατικών σεμιναρίων (Presentation Skills, Public Speaking Courses, Political Candidate Training κ.α.). Έχοντας παρακολουθήσει δις τέτοια σεμινάρια, θα μπορούσα να σας πω αν είχαμε περισσότερο χώρο, και πόσο κακοί μαθητές υπήρξαν ο Σημίτης, ο Γ.Α.Π. και ο Καραμανλής. (Κοινή συνισταμένη όλων των τεχνικών, είναι να ξεκουμπώνεις τον εαυτό σου και να επικοινωνείς πραγματικά με τον άλλο. Να είσαι αυθόρμητος. Όχι αυτιστική μαριονέτα…)

Παράλληλα, κάθε φράση και κάθε λέξη που τυπώνεται, εκφέρεται ή αποσιωπάται, είναι περασμένη από χίλια-δύο φίλτρα. Έχει προκριθεί ανάμεσα από εκατοντάδες άλλες, με ποσοτικές έρευνες, σε χιλιάδες τηλεφωνικές συνεντεύξεις, σε «focus groups», και με σύγχρονα μαθηματικά εργαλεία πολιτικής έρευνας, έχει αξιολογηθεί επακριβώς. Τα κόμματα ως επί το πλείστον, δε διαμορφώνουν λόγο. Μας αντιγυρίζουν αυτά που εμείς μύχια ελπίζουμε, ανάλογα με το που στεκόμαστε πολιτικά. Το κάθε μαγαζί κοιτάει να μας έχει μαντρωμένους. Οι δικές μας μικρομετατοπίσεις είναι, που γίνονται υποβολέας για κάθε σλόγκαν, για κάθε λογύδριο, ακόμη και για το μαύρο σακάκι του Αλέξη Τσίπρα.

Εξυπακούεται δε, ότι και ο «πιο τελευταίος» πολιτευτής στην πιο μικρή περιφέρεια, έχει στα χέρια του πλήρες εγχειρίδιο για το τι λέει, σε ποιο κοινό, και με ποιες λέξεις ακριβώς (ενίοτε και ολόκληρα κατεβατά κειμένων). Και όταν λέμε ποιες λέξεις, το εννούμε κυριολεκτικά. Με οδηγίες του τύπου: «Ανά 300 λέξεις, η λέξη “ανάπτυξη” μπαίνει 3 φορές, η “ελπίδα” 4, ο «άνεργος» 2 ...» κλπ. Αυτό, θα σας λύσει και την απορία γιατί καμια φορά, ειδικά στις μεγάλες συγκεντρώσεις, τα κείμενά τους ξεφεύγουν σε βερμπαλισμούς και ρητορικές επαναλήψεις που κάποια στιγμή στερούνται και νοήματος. Φανταστείτε π.χ. τον Γιώργο Παπανδρέου στο μπαλκόνι: «…Η παράταξη της Δημιουργίας και της ελπίδας! Ελπίδα για ανανέωση, ελπίδα για δουλειά, ελπίδα για σταθερότητα, ελπίδα για ανάπτυξη, ελπίδα για το αύριο, για το μόχθο του Έλληνα, για την αγωνία της άνεργης μητέρας, του βασανισμένου μικροσυνταξιούχου…». Κι όλο αυτό, γιατί πρέπει πολύ απλά, να ακουστούν κάποιες λέξεις σε συγκεκριμένη ποσόστωση, κατ΄επανάληψη και κατά προτεραιότητα. Να καλυφθούν όλες οι κρίσιμες υποομάδες, με όλες τις έννοιες-κλειδί. Χυλός…

Πάντως, αν και το επίπεδο έχει ανέβει εκθετικά τα τελευταία χρόνια, μη νομίζετε ότι όλοι οι επαγγελματίες που επιλέγονται κατά καιρούς, είναι και τίποτε «αστροπελέκια»… Θυμηθείτε μόνο, τότε που καιγόταν η μισή Ελλάδα, τη διαχείριση κρίσης με την εμφάνιση του Κώστα Καραμανλή εν μέσω καύσωνα με το μπουφάν. Μία σημειολογία εμφάνισης Αμερικανού προέδρου σε εμπόλεμη ζώνη ή στο «air-force one», για να επικοινωνηθεί ότι ο αρχηγός βρίσκεται στις επάλξεις…

Από σήμερα λοιπόν, θα υποστούμε πάρα πολλή «ελπίδα» και «ανάπτυξη», όπως και «δουλειά για όλους», «ασφάλεια», «σιγουριά», «αποφασιστικότητα», «ανάκαμψη», «σταθερότητα», «επανεκίνηση», «πάταξη της εγκληματικότητας», κλπ, κλπ… Και να μην ειπωθούν έτσι ακριβώς, αυτά θα επικοινωνούνται.

Τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, το ποσοστό των αναποφάσιστων αναφέρεται μεταξύ 23 και 28%. Αυτοί, και όλοι μας, πετάμε δεν πετάμε γιαούρτια, αυτό το πλέγμα προσδοκιών έχουν από την επόμενη κυβέρνηση. Όποιος τις ευαγγελιστεί πιο διεισδυτικά, ποντάροντας στο συναισθηματικό υπόβαθρο και τη διαχείριση της εθνικής μας κατάθλιψης, μπορεί να μην κερδίσει την αυτοδυναμία, αλλά σίγουρα θα έχει το πάνω χέρι. Εξάλλου, στην επιστήμη του marketing και ειδικότερα, στον κλάδο του «brand management» είναι γνωστό δεκαετίες τώρα, ότι η επιλογής μάρκας γίνεται υποσυνείδητα, βασίζεται σε συναισθηματικά αντανακλαστικά και σχεδόν πάντα, αντιβαίνει στην κοινή λογική…

Στη συνταγή άρα, θα προστεθούν και λίγα «εμείς οι Έλληνες», «αυτός ο λαός» και άλλα τέτοια μελό που, με υποδόρια ανακύκλωση της «ανωτερότητας της φυλής» και και του «περιούσιου λαού», θα χτυπάνε στο «φιλότιμο». Θα «σφυρηλατούν το πείσμα» ότι «μπορούμε να τα καταφέρουμε» και θα δημιουργούν εν είδει ντόπας, εθνική ανάταση για «μία νέα πανεθνική νικηφόρα εκστρατεία», «να βγούμε από την κρίση» με στρατηλάτη τον «ευλογητό ερχόμενο» αυριανό ηγέτη.

Η διαδικασία έχει ξεκινήσει. Για το Βενιζέλο, για παράδειγμα, εσχάτως πληροφορηθήκαμε ότι υπήρξε και παιδί-θαύμα –που όντως ήταν, αλλά το θέμα μας είναι πώς αυτό επικοινωνείται. Οπότε, ο επόμενος συνειρμός θα είναι ότι έρχεται σαν το «Kung-Fu Panda» να τσακίσει την κρίση, την τρόικα και όλα τα κακά σκορπά… Μεταφυσικά πράγματα δηλαδή.

Στο ελληνικό βαθύ συλλογικό ασυνείδητο εξάλλου, εφημερεύει πάντα ο μαρμαρωμένος βασιλιάς, και άλλα τέτοια playmobil που παιζαμε όταν είμασταν παιδιά. Ετοιμαστείτε λοιπόν, για «εθνική αποστολή όλων μας, να πετύχουμε», για «ώρες ευθύνης», βαθιά βλέμματα στο φακό, πλάνα ελικόπτερικά, «μόχθο του Έλληνα», σημαίες να ανεμίζουν, ελιές, γεράνια, εξαπτέρυγα, ανατριχίλες και βουρκώματα…

Η επικοινωνιακή αποστολή και των δύο μεγάλων κομμάτων θα είναι να μας πείσουν να φανταστούμε με το ζόρι το φως στο τούνελ. Ότι πρέπει να πατήσουμε το κουμπί «ελπίδα». Ότι, η Άνοιξη έρχεται, έστω, και με γερμανικές προδιαγραφές. Η ψυχολογία εξάλλου, και στις αγορές, είναι πάντα, πάνω απ’ όλα (γερμανιστί, über alles)!

Υστγ: Η αλήθεια είναι ότι αν δεν επικοινωνήσεις, έχασες. Η επικοινωνία όμως, έχει αποστολή να αναδεικνύει τις αλήθειες του «προϊόντος», όχι να τις υποκαθιστά. Μακάρι τα επιτελεία να ξεφύγουν από την παγίδα και να μιλήσουν στον Έλληνα επί του πραγματικού και του πρακτέου χωρίς εθνικομεταφυσικές παπαρδέλες. Να μας παρουσιάσουν ένα πειστικό και απολύτως συγκεκριμένο «action plan» 500 ημερών, για το πώς θα ξανακυλίσουν λεφτά στην αγορά, χωρίς ενδιαμέσως, να βγούμε στα συσσίτια τα τρία τέταρτα των Ελλήνων. Ολόκληρη δηλαδή, η ελληνική μεσαία τάξη.

Αυτό όμως, εικάζω, ότι είναι το μόνο που δε θα ακούσουμε σε αυτές τις εκλογές.

«Αϊ-Βασίλη μου…»

Η περίφημη «DSC.7438». Τραβηγμένη από τα 5 μέτρα, με ταχύτητα 1/80sec. Ανακαλύφθηκε «κατά λάθος», κι έκανε το γύρο του δικτύου με ταχύτητα φωτός. Το TRIP, πρώτο έντυπο στην Ελλάδα που την τυπώνει με την προσωπική άδεια του δημιουργού της. Ο φωτορεπόρτερ Εθύμιος Ρ. Γουργουρής (32), μεταξύ πολλών άλλων, μας λέει, «η καταγραφή είναι η δική μου μορφή δρασης για να προκαλώ σκέψη». Συμπληρώνουμε: Σε ένα κάδρο που δε φαίνεται κανένα πρόσωπο, αντανακλάται μία χώρα. Θυμηθείτε τον.
http://www.flickr.com/photos/efthymios-gourgouris
ΤΟΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΘΕΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

[ΑΠΟ ΤΟ Σ. ΜΑΤΘΑΙΟΠΟΥΛΟ editorial περιοδικού TRIP #2 Δεκ. 2011]

Σάββατο 17/12, 13:25. Και το τεύχος φεύγει. Όπως το πλοίο. Όπως κι η χρονιά εξάλλου. Μία χρονιά αλλοπρόσαλλη. «Θεόκουλη», αν μου επιτρέπετε τον καλιαρντό νεολογισμό, που σημειολογικά και εννοιολογικά ωστόσο, είναι εξαιρετικά εύστοχος. Και τι δεν είχε αυτή η χρονιά… Θέλετε να κάνουμε επανάληψη; Δεν πιστεύω ότι το αντέχει κανείς μας… Αφήστε που, από τώρα και μέχρι την εκπνοή του χρόνου, θα μας πήξουν στα αφιερώματα και τις ανασκοπήσεις. Θα πρότεινα ανεπιφύλακτα ωστόσο, τον προσωπικό απολογισμό του καθενός μας, με βάση τα παρακάτω. Αντιγράφω:

«ΚΑΤΑΝΟΩ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΟΡΙΣΩ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΟΥ
Όταν παίρνουμε στρατηγικές αποφάσεις εστιάζουμε συνήθως στο μέλλον. Τα όνειρά μας αφορούν το μέλλον, και ελπίζουμε να εκπληρωθούν. Γιατί όμως; Ίσως, επειδή πιστεύουμε ότι μπορούμε να το διαμορφώσουμε. Εύκολα όμως, ξεχνάμε ότι κάθε μέλλον έχει και ένα παρελθόν. Και ότι αυτό το παρελθόν είναι η βάση πάνω στην οποία μπορεί να δημιουργηθεί το μέλλον.
Επομένως το σημαντικό ερώτημα, δεν είναι “πώς φαντάζομαι το μέλλον μου” αλλά, “πώς θα καταφέρω να δημιουργήσω μία γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν (π.χ. ενός έργου) και στο μέλλον του”. Το μοντέλο, το οποίο είναι εμπνευσμένο από μία παρουσίαση που ανέπτυξε το γραφείο συμβούλων “Grove” στο Σαν Φρανσίσκο, μας βοηθάει να ανακαλύψουμε ποια στοιχεία από το παρελθόν μας είναι σχετικά, τι μπορούμε ξεχάσουμε και τι θέλουμε να πάρουμε μαζί μας στο μέλλον.
Λειτουργεί ως εξής: Ορίστε ένα χρονικό πλαίσιο (π.χ. το περασμένο έτος, τα σχολικά μου χρόνια, ο γάμος μου, από την ίδρυση μιας εταιρίας μέχρι σήμερα) και αφήστε το χρόνο να περάσει μπροστά σας, είτε μόνοι σας, είτε σε ομάδα. Μετά καταχωρίστε στο χρονικό πλαίσιο:

-Τους συμμετέχοντες.
-Τους (τότε) στόχους.
-Τις επιτυχίες.
-Τα εμπόδια (που ξεπεράσατε).
-Τι μάθατε.

Όταν το μοντέλο συμπληρωθεί θα αναδείξει τη σημασία που δίνουμε στο παρελθόν μας.
“Η ανάμνηση είναι ο μοναδικός παράδεισος, από τον οποίο δεν μπορεί να μας διώξει κανείς.” (Jean Paul)»

Όλα τα παραπάνω είναι ένα κεφάλαιο από το «50 Mοντέλα επιτυχίας, Μικρό εγχειρίδιο στρατηγικών αποφάσεων» [KROGERUS-TSCHAPPELER, 2008, για την Ελλάδα, εκδόσεις ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ 2011]

Είναι μία διαδικασία αρκετά διδακτική και απ΄ ότι κατάλαβα εφαρμόζοντάς την, και πολύ παραγωγική: Προσωπικά, ορίζοντας ως πλαίσιο το ’11, θα ήθελα μαζί μου όλους τους «συμμετέχοντες» μηδενός εξαιρουμένου. Θα αναθεωρούσα τους σημερινούς στόχους σε σχέση με τους περσινούς, ως προς το ρεαλιστικότερον και χωρίς καμμία νεραϊδόσκονη (ξέρετε, συνηθίζεται στα άτομα με ζωηρή φαντασία, αν και λειτουργεί ως κίνητρο). Επιτυχίες 3-4 επαγγελματικές. Ίσως και λιγότερες. Κυρίως, ότι μπόρεσα να φτιάξω έστω και με τα ψέμματα, το καινούργιο γραφείο μου. Το TRIP δεν το θεωρώ επιτυχία, γιατί πρώτον, δεν ήταν προσωπικό επίτευγμα, αλλά ομαδικό, και δεύτερον και κυριότερο, θα δείξει στα επόμενα τεύχη αν το σηκώνει η αγορά. Τότε μόνο θα καταχωριστεί ως επιτυχία. Κι αν δεν, πάλι εδώ είμαστε… Τα εμπόδια που ξεπέρασα; Να μειώσω το νοίκι σε σπίτι και γραφείο. Να μειώσω τα έξοδά μου γενικότερα. Να μπορέσω να ζήσω αξιοπρεπώς χωρίς να έχω καρφώσει το σύμπαν. Όχι ότι δεν χρωστάω κι εγώ αριστερά-δεξιά, αλλά σε λογικά πλαίσια θεωρώ. Τι έμαθα; Έλα ντε; Για να προσπαθήσω λίγο…
Έμαθα καταρχήν, πως ο,τιδήποτε βάζεις στο μυαλό σου και πεισμώνεις, το καταφέρνεις όπως ακριβώς το ήθελες. Η διαφορά είναι, ότι όταν σου έχει βγει η πίστη, φτάνοντας εκεί μάλλον, ήδη κοιτάς παραπέρα. Είναι αυτό που λέει, πρόσεχε τι εύχεσαι, γιατί μπορεί και να πραγματοποιηθεί…
Έμαθα επίσης, ότι οι ομάδες είναι πανίσχυρες και πως, το σύνολο υπερβαίνει το άθροισμα των μονάδων (αλλά αυτά τα είπαμε και στο προηγούμενο τεύχος). Κάτι που έμαθα ακόμη, και μάλλον, δε μου είχε περάσει από το μυαλό μέχρι σήμερα, είναι ότι η ανθρώπινη αντοχή έχει σαφή όρια. Δουλεύοντας στα κόκκινα επί πολλά χρόνια, είχα μάθει να λειτουργώ με τις αντοχές του 30άρη και όχι, ενός 43άρη και βάλε… Οπότε, μιας και την υπερκόπωση φέτος, στο τσακ τη γλυτώσαμε, λεώ να την αποφύγω και το ’12…
Θα μπορούσα να φλυαρώ αρκετά για το τι έμαθα από τη χρονιά που φεύγει, αλλά το νόημα δεν ήταν να εκτεθώ, εγώ, όσο, το να σας βάλω στη διαδικασία, γιατί θεωρώ ότι αξίζει τον κόπο.
Θα συντομεύω, γιατί αρκετοί μας είπατε και δικαίως, ότι το «editorial» του τεύχους #1, ήταν τεράστιο. Δεν ξέρω πόσοι από σας θυμάστε τα αντίστοιχα κείμενα του Άρη Τερζόπουλου στη «Γυναίκα», εκεί γύρω στο ’80. Μιλάμε για κείμενα των 3.000 λέξεων και βάλε. Προφανώς, σήμερα, όλοι είμαστε μπουχτισμένοι, όλα έχουν ειπωθεί πια και θέλουμε την πληροφορία, στακάτα και γρήγορα. Αυτό είναι καλό τώρα; Θα δείξει.
Για το πρώτο τεύχος, μιας και το έφερε η κουβέντα, άκουσα τα πιο αντιφατικά πράγματα. Από το ότι ήταν ένα περιοδικό πολύ προχωρημένο για να συνοδεύει την «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ» έως, και ότι για τα 90’s καλό θα ήταν, και σιγά τα ωά… Πολύ προχωρημένο, όχι. Σας το λέω υπεύθυνα. 90’s πάλι, επίσης όχι. Αν δείτε περιοδικό των 90’s σήμερα, θα σας φύγει το κεφάλι απ’ τη ζαλάδα. Όχι ότι ήταν άσχημη εποχή, απεναντίας. Είχαν βγει φοβερές μουσικές και αποκτήσαμε και μία πρώτη αντίληψη περί «ενότητας»…
Μας είπατε επίσης, ότι τα γράμματα ήταν μικρά. Τα μεγαλώσαμε λίγο. Ότι είχαμε πολλά λάθη στις λεζάντες. Τριπλοτσεκάραμε. Πολλά ορθογραφικά. Τα περιορίσαμε λίγο κι αυτά. Εκτός από ‘κείνο το «παιρεταίρω» (sic) στην τελευταία σελίδα που μου ‘κατσε στο στομάχι βαρύ. Αφού το ξέρουμε. Περαιτέρω. Ίδια ρίζα με το πέρας…
Τέλος δηλαδή…
Τέλος λοιπόν, Αϊ-Βασίλη μου, δε θέλουμε να μας φέρεις τίποτα. Να πάρεις θέλουμε. Το 2011. Κι αν στο τσουβάλι έχεις κι άλλο τέτοιο, άστο δε θα πάρουμε, τα λέμε του χρόνου πάλι.
Την αγάπη μου σε όλους από καρδιάς, με τις καλύτερες ευχές για υγεία και ευτυχία τη νέα χρονιά που έρχεται.
Κλισέ; Διαβάστε το κείμενο της Νινέττας Σερέτη στη σελίδα 153 και τα ξαναλέμε.

Καλή χρονια λοιπόν.
.

(Φωτογραφία Βασίλης Σπύρου)

«Υπάρχει ελπίς λοιπόν…»

[του Σ. Μ. από το περιοδικό TRIP #01, Νοέμβριος 2011. Φωτογραφίες Βασίλης Σπύρου]

Είθισται, τα “editorial”, ειδικά, στο πρώτο τεύχος -και αυτό, είναι ένα πρώτο τεύχος- να είναι μία προσωπική αφήγηση. Λίγο εξομολογητικά, λίγο μποεμ, λίγο «πώς γεννήθηκε το περιοδικό», ιστορίες από μέσα, και λοιπά τέτοια, xαλαρά και ειλικρινή. Ίσως, και μερικές, υπαγορευμένες από αίσθημα ευγνωμοσύνης, πρωτίστως, τρυφερές κουβέντες για τα παιδιά που δούλεψαν σα σκυλιά για να κρατάμε το περιοδικό στα χέρια μας, σήμερα. Αυτή υποτίθεται, είναι η συνταγή, δεκαετίες τώρα, και δεν σκόπευα να παρεκκλίνω. Το ιστορικό βάρος των ημερών ωστόσο, έχει μάζα μαύρης τρύπας. Η βαρύτητά της έλκει τα πάντα. Ακόμη και το φώς. Μοιραία, πιο κάτω, θα πέσω και εγώ στην παγίδα να «αναλύσω» τα χιλιοαναλυμένα…

Και η ελπίδα; Που κολλάει; Εύλογο το ερώτημα.

Ας εξηγηθώ.

Το περιοδικό δεν είναι προσωπικό βήμα, είναι συλλογική προσπάθεια. Από το πουθενά, καμμια εικοσαριά άνθρωποι συγκρότησαν ομάδα και δούλεψαν για να ολοκληρωθεί αυτή η παραγωγή, όπως ακριβώς την είχαμε στο μυαλό μας. Τα τελευταία χρόνια, επαγγελματικά, εχαρακτηρίσθειν «μοναχικός λύκος». Δεν ήταν επιλογή, όμως, πάντα, κάποια συγκυρία συνεχώς ανέβαλλε για ένα «θολό αργότερα», το σχηματισμό «κρίσιμης μάζας» ανθρώπων…

Όταν ο Θόδωρος πρότεινε αυτή τη συνεργασία -και τον ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη, με την οποία μας περιέβαλλε όλους- αρχική μου σκέψη ήταν να οργανωθεί το «master-plan» του περιοδικού, και απλά να το παραδώσω, προκειμένου να συνεχίσω την πλήρη ενασχόληση με τα της διαφήμισης, που είναι και ο κύριος κλάδος μου. Άρχισα να έρχομαι σε επαφή με υποψηφίους συνεργάτες. Ώς επί το πλείστον, παιδιά γύρω στα 24-27… Αρχισα να γοητεύομαι!

…Όχι από την τροφή που δίνει στο «εγώ» η ενασχόληση με τα media -δεν είναι πρώτη μου φορά εξάλλου, ούτε καν, η δεύτερη-, όχι από τη διοχέτευση δημιουργικότητας σε ένα γνωστό μου πεδίο, τα περιοδικά, αλλά, από την ξαφνική επαφή με έναν κόσμο, που είχα ξεχάσει: Από το πάθος και το πείσμα των νέων ανθρώπων να κάνουν πράγματα. Κόντρα σε κάθε πιθανότητα ή κατεστημένη αντίληψη.

Οι σημερινοί 27άρηδες, είναι μία άτυχη γενιά. Γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μέσα στη φαντασίωση της φούσκας. Και ξαφνικά, τους τράβηξαν τη γη κάτω από τα πόδια. Φυσική αντίδραση, ακριβοδίκαια, θα ήταν ο κυνισμός και η ισοπέδωση. Όταν όμως, βλέπεις απο κοντά τι αγώνα κάνουν για να κρατήσουν το δημιουργικό όνειρό ζωντανό, αρχίζεις να… «ντοπάρεσαι». Συνειδητοποιείς ότι, αν τα  καταφέρνουν σε αυτό το σουρεαλιστικό περιβάλλον, τότε ναι, υπάρχει ελπίδα…

Παράλληλα, ξαναμοιράστηκα την αίσθηση του ανήκειν σε μία συμπαγή ομάδα με κοινές αξίες, προσλαμβάνουσες, όραμα και σαφείς στόχους. Με αίσθηση αποστολής. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος πλέον: Η δύναμη της ομάδας υπερβαίνει κατά πολύ το άθροισμα των μονάδων….Πάλι ελπίδα.

Επιβεβαίωση έρχεται και από τη θεματική του τεύχους: Και εδώ, νέοι άνθρωποι, κάνουν νέα πράγματα, κυνηγούν όνειρα, συγκροτούν ομάδες, παρουσιάζουν κάτι καινούργιο, δημιουργούν. Είτε είναι ιδιοκτήτες καφέ, είτε, θεατρικές ομάδες. Σε πείσμα της, τάχα, «μίζερης Πάτρας», ή της «μοίρας μας της σακατεμένης»…

Για να μπείτε πάντως και λίγο στη θέση μου, προσπαθήστε να το συνδυάσετε όλο αυτό και με μία αίσθηση ευθύνης, που έπεται της επίγνωσης από μέσα πλέον, του τι εστί η «ακριβή μας», ας μου επιτραπεί ο λυρισμός, «Πελοπόννησος». Και οι άνθρωποί της, πάνω απ’ όλα. Ο οργανισμός που τολμά να φιλοξενεί σε τέτοιους καιρούς, αυτή την ακριβή και ολίγον …«τζαζ», έκδοση.

Ελπίδα τέταρτη άρα: Άνθρωποι που βάζουν κάτω το κεφάλι και δουλεύουν 18, συχνά και παραπάνω, ώρες την ημέρα, προκειμένου να μετουσιώσουν το όραμα σε πραγματικότητα. Που παίρνουν το ρίσκο να ξεκινήσουν σήμερα κάτι καινούργιο, δίνοντας ευκαιρία και βήμα και σε άλλους.

…Δευτέρα 24 Οκτωβρίου. Κλείνουμε αυτό, το πρώτο τεύχος. Κατά περίεργη σύμπτωση, έχω και τα γενέθλιά μου. Αν πιστεύετε στα ζώδια, τότε, το περιοδικό είναι σκορπιός με ωροσκόπο σκορπιό.

Αλλά ας ξεκινήσουμε με κάτι πιο… μυστήριο από τα ζώδια. Σχεδόν μεταφυσικό:

Με την πραγματικότητα.

Γίναμε, δυστυχώς, ή και ευτυχώς λένε μερικοί, εκτός από ρεζίλι, και καταλύτης του παγκοσμίου οικονομικού γίγνεσθαι. Εδώ, η κρίση πλέον άγγιξε τους πάντες. Χτύπησε αδιακρίτως και δυστυχώς, χωρίς καμμία αίσθηση δικαίου. Σε βρήκε, όσο δουλευταράς, ικανός  και  έξυπνος κι αν είσαι, όσο υγιής κι αν είναι η επιχείρησή σου. Βιομήχανος, με παραγωγική μονάδα στην οποία έχουν επενδυθεί κάμποσα εκατομύρια, μου έλεγε ότι σε σχέση με πέρυσι, έχει πτώση τζίρου 70%, με τις ληξιπρόθεσμες να τον καθιστούν τελεσίδικα, μη βιώσιμο (καμμιά 45αριά απολυμένοι). Και αυτός, όπως όλοι μας, ζήτησε από τον ιδιοκτήτη του σπιτιού του, γενναίο «ψαλίδι» στο νοίκι. Το πέτυχε αναίμακτα.

Σε αυτή την πρωτόγνωρη για τη γενιά μας κατάσταση λοιπόν, εντελώς απροσδόκητα, μία ξεχασμένη αξία, ανεσύρθει από το βυθώδες παρελθόν, και αρχίζει να αποκτά διάσταση ενός, σχεδόν ανακλαστικού, αμυντικού μηχανισμού της κοινωνίας: Η αλληλεγγύη. Η αίσθηση μίας συλλογικότητας, που εμείς, οι γύρω στα σαρράντα, δεν είχαμε ζήσει ποτέ πριν. Οι παλιότεροι σε οδυνηρές εποχές σίγουρα. Εμείς όχι. Το νιώθεις, όχι βέβαια, από το ψαλίδι στα νοίκια, αλλά από τον τρόπο που σε κοιτάει ο ιδιοκτήτης όταν του το ζητάς.

Αίφνης, ανακαλύπτουμε ότι δεν καθόμαστε μόνοι απέναντι από την τηλεόραση. Το έργο είναι θρίλερ, κι άλλος την ακούει περισσότερο, άλλος λιγότερο. Όμως, το βλέπουμε όλοι μαζί. Απλά, δε βρίσκουμε το τηλεκοντρόλ… Αν δεν στηριζόμαστε ο ένας στον άλλο, θα μας πάρει αμπάριζα ο «μαμούτας» (Φρέντυ), καθώς θα κοιμόμαστε έκαστος, τον ατομικό του ύπνο. Παράλληλα, είμαστε και σαν μία Μπλανς Ντυμπουά, που ξαφνικά, σε μία άλλη εκδοχή του έργου, βγαίνει από το παραλήρημα και αντικρύζει την ωμή αλήθεια. Στην αρχή μαρμαρώσαμε από το σοκ, και μετά είδαμε ότι υπάρχουν και άλλοι γύρω. Σαν την αφύπνιση στο «matrix»…

Το διαπιστώνεις με την ευκολία που ο άλλος σου πιάνει κουβέντα για τα χάλια του, χωρίς καμμία αιδώ πια. Ψυχοθεραπευτικά, όλοι στις παρέες συζητάμε τι καρφώματα έχει φάει ο καθένας, τι ΤΕΒΕ, ΙΚΑ και πόσα τρίμηνα ΦΠΑ χρωστάει, τι άνοιγμα έχει στην αγορά, πόσους μήνες αντέχει ακόμη, πόσα του κόψανε αν είναι δημόσιος κ.ο.κ. Οι γυναίκες δε, μπαίνουν και σε λεπτομέρειες. Πώς με 50 ευρώ την έβγαλε η 4μελής οικογένεια μία βδομάδα, και άλλα τέτοια πολύ χειρότερα, που δε θέλω να τα γράψω, γιατί δεν υπάρχει λόγος να μαυριζόμαστε κι άλλο.

Η Πάτρα πια, έχει γεμίσει «πεσμένες μύτες» και ξεχαρβαλωμένες «μάσκες». Η παλιά, αγαπημένη μας ματαιοδοξία έχει πάει μακρύ περίπατο, κι ελπίζω, χωρίς επιστροφή: Ανθρωποι, που κάποτε είχαν βιτρίνα εκατομμυρίων, σου λένε σήμερα με άφατη χαρά, πως βρήκαν δουλειά, πωλητές με 900 βασικό και σύμβαση ορισμένου.

Ο επιθανάτιος ρόγχος του δήθεν και της ματαιοδοξίας μας, διακρίνεται πια, μόνο σε κάτι ξεχασμένους. Που ζούνε ακόμη μπροστά από το μπουντουάρ της Μπλανς, που λέγαμε προηγουμένως. Μέσα στο φάντασμα του πεθαμένου ονείρου του “lifestyle jet-set” της Πάτρας. (Που ουτε jet ούτε set είχε ποτέ, ούτως ή άλλως…)

Η Κρίση λοιπόν κρίνει. Και υπό το πρίσμα που περιγράφεται επάνω, είναι ικανή να δημιουργεί και ελπίδες… Σίγουρα πάντως, για όλους, παράγει μία νεα πραγματικότητα από γαλβανισμένα συντρίμια, που ενώνονται σιγά-σιγά σαν τους «transformers»…

Συνεκτική δύναμη είναι η ενσυναίσθηση, η εμπεδωμένη πεποίθηση ότι ανήκουμε σε αδιάρρηκτο σύνολο, και εν τέλει, η αλληλεγγύη. Για κάποιους δε, και  ο «αγώνας». Αυτή η νέα συλλογικότητα είναι η τεράστια αποστολή που θα έπρεπε έχει ο καθένας μας σήμερα. Να στηρίζουμε πάση θυσία τον άλλο. Σαν τους πρωτοχριστιανούς του 50-80 μ.Χ…

Αυτή κατά τη γνώμη μου, είναι και μία από τις σπουδαιότερερες νέες αφηγήσεις και θεμελιώδης ιστορική αναγκαιότητα της εποχής. Αφηγήσεις ως γνωστόν παράγει η διανόηση και η πολιτική (…). Εν τη απουσία όμως, αυτή ήρθε από από το «net community» και τα σπαράγματα μίας κοινωνίας που, πλέον, δεν περιμένει κανέναν «μεσσία» πια…

Ας επαναπροσδιορίσουμε λοιπόν, καταρχήν τους εαυτούς μας, υπό τις νεες επιταγές μίας νέας εποχής.

Έρχεται. Τελεία. Ούτε καν αποσιωπητικά.

Πώς ακριβώς θα είναι, κι αν ο τοκετός θα πονέσει, μη με ρωτήσετε. Ο Μαρκουλάκης πάντως, λέει ότι αν θέλουμε να αλλάξουμε, θα είναι χωρίς επισκληρίδιο…

Εγώ παντως, ελπίζω.